Gallami nazywano w dawnej Polsce Francuzów. Był zatem Francuz pierwszym kronikarzem polskim? Zagadkowy Anonim to zapewne mnich związany z Węgrami (opactwo w Somogyvár), dokąd dostał się z Francji z benedyktyńskiego opactwa w St. Gilles w Prowansji. Do tegoż St. Gilles, do grobu św. Idziego Władysław Herman i jego żona Judyta Maria wysyłają poselstwo i dary w intencji narodzenia syna. (I rzeczywiście – niebawem przyszedł na świat syn, okrutny skądinąd, Bolesław Krzywousty).
Przyciągały Polaków – jak całą Europę – wspaniałe uczelnie francuskie. Na przełomie XII–XIII w. widzimy w Paryżu drugiego mistrza kronik polskich Wincentego zwanego Kadłubkiem. Gęsto zaludniona Francja – 22 mln mieszkańców – jawiła się wówczas jak kolos wobec 1,5-milionowego Królestwa Władysława Łokietka. Jednakże „Francuzi nie interesowali się odległym krajem”, czyli Polską – pisał Karol Górski. Nieliczni rycerze francuscy stawali za to dziarsko po stronie Krzyżaków, przekonani, że walczą z dzikim poganinem Jagiełłą. Nawet po Grunwaldzie król Francji Karol VI groził Jagielle i wielkiemu księciu Witoldowi wojną, gdyby nie dotrzymali pokoju z Zakonem.
Dopiero po śmierci Kazimierza Jagiellończyka w 1492 r. Francja zauważyła Polskę, raczej zdziwiona, że na dalekim wschodzie wyrosło w XV w. mocarstwo europejskie. Dostrzegła, że Jagiellonowie, rozciągający panowanie swojej dynastii na ogromne połacie Europy: Polskę, Litwę, Czechy, Węgry, od Adriatyku po Bałtyk, mogą być przeciwwagą dla potężniejących Habsburgów, z którymi Francja zaczęła się ostro ścierać w państwach włoskich, a potem w niemal całej Europie Zachodniej.
Mimo widocznych renesansowych przewag kulturalnych i gospodarczych Francuzów, Polacy w XVI w.