Archiwum Polityki

Wyjechali z Polski, bo...

Krystyna Piotrowska, Dokument podróży, wystawa czynna do 24 marca. Zofia Lipecka, Po Jedwabnem, wystawa czynna do 18 maja. Zachęta Narodowa Galeria Sztuki.

Aż dwiema wystawami postanowiła stołeczna Zachęta uczcić 40 rocznicę tzw. wydarzeń marcowych. Pierwsza z nich nawiązuje do konsekwencji ówczesnej nagonki na Żydów i zmuszania ich do emigracji (kraj opuściło wówczas ok. 15 tys. osób). Wideoinstalacja Krystyny Piotrowskiej składa się z około stu wypowiedzi tych, którzy wówczas wyjechali z kraju. Wszyscy mieli za zadanie dokończyć jedno tylko zdanie: „Wyjechałem z Polski, bo...”. O powodach opuszczenia rodzinnego kraju mówią dwukrotnie: po polsku i w języku kraju, w którym zamieszkali i znaleźli nową ojczyznę. Druga wystawa bardziej cofa się w przeszłość. To także wideoinstalacja mieszkającej na stałe we Francji Zofii Lipeckiej. Na monitorach, w dużym zbliżeniu pokazane są twarze ludzi słuchających fragmentów książki Tomasza Grossa o mordzie w Jedwabnem i ich emocjonalne reakcje. Aranżacja wystawy (obraz powielany przez lustra) sprawia, że widz oglądający dzieło także staje się jego częścią. Obie prace, wychodząc od bardzo konkretnych i bolesnych wydarzeń z najnowszej historii Polski, mają jednak ambicję przemawiania w szerszym kontekście i podejmowania problemów uniwersalnych. Pierwsza – tożsamości narodowej, druga – granic człowieczeństwa.

Piotr Sarzyński

Polityka 10.2008 (2644) z dnia 08.03.2008; Kultura; s. 59
Reklama