"Proletariusze wszystkich zakładów, łączcie się" taki transparent wisiał nad bramą, strajkującej 30 lat temu stoczni. Funkcjonował na równi z flagami narodowymi i portretem papieża Jana Pawła II. Był jak prztyczek w nos potężnej partii komunistycznej, uważającej się za „przewodnią siłę proletariatu.”
Oczekiwanie i nadzieja. Nasłuchiwanie transmisji z megafonów, informacje pojawiające się na murach stoczni. Gazetki ścienne w Warszawie.
Ten wyjątkowy, pełen nadziei sierpień możemy Państwu przypomnieć dzięki fotoreporterom związanym ze Stowarzyszeniem Dokumentalistów "Droga".
Oczekiwanie i nadzieja. Nasłuchiwanie transmisji z megafonów, informacje pojawiające się na murach stoczni. Gazetki ścienne w Warszawie.
Ten wyjątkowy, pełen nadziei sierpień możemy Państwu przypomnieć dzięki fotoreporterom związanym ze Stowarzyszeniem Dokumentalistów "Droga".
Maciej Osiecki/Stowarzyszenie Dokumentalistów "Droga"
Wraz z trwaniem sierpniowego strajku do oczekujących przed bramą stoczni rodzin strajkujących dołączały kolejne osoby. Wcześniej był to akt odwagi. Teraz tłum oczekuje na niepewne wyniki kolejnej tury rozmów. Ale to rozmowy – nie konfrontacja.
Maciej Osiecki/Stowarzyszenie Dokumentalistów "Droga"
Strajkujący przed wejściem do biur starej rady zakładowej słuchają obrad ich nowych reprezentantów rzeczywiście radzących z przedstawicielami władz. Fasadowe rady zostają po prostu przekreślone.
Adam Hayder/Stowarzyszenie Dokumentalistów "Droga"
Najmłodsi pracownicy stoczni pod flagą narodową. Trzeba bronić zwolnionych, podwyżka też się należy. I gwarancja bezpieczeństwa dla strajkujących.
Maciej Osiecki/Stowarzyszenie Dokumentalistów "Droga"
Mury przemawiają: "Solidarność i cierpliwość". Strajk przechodził kilka kryzysów, ale trwał. Stocznia pomału staje się centrum dla wszystkich protestujących w regionie. Władze blokują linie telefoniczne do Gdańska.
Maciej Osiecki/Stowarzyszenie Dokumentalistów "Droga"
Jedna z wielu mszy świętych na terenie strajkującego zakładu.
Maciej Osiecki/Stowarzyszenie Dokumentalistów "Droga"
Portret papieża na bramie. Za bramą co dzień nowy tłum. Kwiaty, owoce, żywność to drobne oznaki poparcia dla strajkujących. Nastrój jak podczas pielgrzymki Jana Pawła II rok wcześniej.
Maciej Osiecki/Stowarzyszenie Dokumentalistów "Droga"
Chwila przerwy podczas obrad. Stare i nowe symbole. Biało-czerwone opaski członków komitetów strajkowych oraz różaniec i długopis Lecha Wałęsy.
Adam Hayder/Stowarzyszenie Dokumentalistów "Droga"
Teraz chodziło już o komplet 21 postulatów Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego, o nowe związki zawodowe. MKS skupia najpierw 21 zakładów, a pod koniec miesiąca 700. Rafinerię, sklepy, szpitale, teatr "Wybrzeże".
Maciej Osiecki/Stowarzyszenie Dokumentalistów "Droga"
Gotowe postulaty, wypisane na starej szafie, witają przybywających. Niezależni intelektualiści z Warszawy i kilku dziennikarzy rozpoznają w nich ducha tekstów podziemnego "Robotnika wybrzeża". Razem czekają na przybycie delegacji rządowej.
Adam Hayder/Stowarzyszenie Dokumentalistów "Droga"
Władze chcą rozdrobnić rozmowy na poszczególne zakłady i branże. Służba bezpieczeństwa aresztuje lokalnych liderów strajku. MKS upomina się o nich.<br /><br />Oczekiwanie. Jakie owoce przyniosą obrady w sali BHP?
Maciej Osiecki/Stowarzyszenie Dokumentalistów "Droga"
W sali szaro od dymu papierosowego, w kącie rzeźba Lenina, ale dominuje krzyż oraz nowo-zaprojektowane logo "Solidarności" i makieta Pomnika Poległych Stoczniowców. I dominuje jawność - każde słowo wypowiedziane tutaj słychać w stoczni i przed bramą.
Maciej Osiecki/Stowarzyszenie Dokumentalistów "Droga"
Sierpniowe obrazki z miasta. Zwyczajny widok z lat 70. XX wieku. Nie wszystkie gdańskie zakłady przyłączyły się do strajku, więc pracownicy normalnie pracowali i w tym czasie mogli „wyskoczyć” do najbliższego kiosku z piwem.
Maciej Osiecki/Stowarzyszenie Dokumentalistów "Droga"
Życie trwa dalej, ale nastroje w Trójmieście wyraźnie się zmieniają. Wprowadzono zakaz sprzedaży alkoholu.<br /><br />Sopot, zwyczajna kolejka przed kinem. <br />Tylko "konik" (w głębi) sprzedający nielegalnie bilety zasłania twarz.
Maciej Osiecki/Stowarzyszenie Dokumentalistów "Droga"
Warszawa, wrzesień, tablica uliczna ze stronami zagranicznych gazet z relacjami z Gdańska. Polska na pierwszych stronach. Zarówno ulica, jak i świat wyczuwają, że powstało coś wyjątkowego - "Solidarność" - odpowiedź na totalitaryzm.
Maciej Osiecki/Stowarzyszenie Dokumentalistów "Droga"
W 1980 r. zmieniają się postulaty. Nikt już nie wierzy, że władza uczci poległych stoczniowców i zorganizuje lepsze związki. Władza ma tylko zaakceptować niezależność.<br /><br />Zaczyna się praca i współdziałanie. Wszyscy zapamiętają poczucie wspólnoty.