Niezbędnik

Komórki macierzyste: czym są i kiedy pomagają w medycynie?

Neuronalna komórka macierzysta. Neuronalna komórka macierzysta. RICCARDO CASSIANI-INGONI/SCIENCE PHOTO LIBRARY / EAST NEWS

Możliwość zastąpienia lub regeneracji uszkodzonych narządów i tkanek zawsze była marzeniem ludzi. Nadzieję na to, że uda się tę odwieczną fantazję wcielić w życie, dało odkrycie komórek macierzystych i znalezienie dowodów, że mogą się one rozwijać w inne typy komórek. Ich największa zaleta polega więc na tym, że – jak określają to w swoim żargonie biolodzy – można z nich wyprowadzić komórki służące w terapii różnych chorób: układu krążenia, białaczek, cukrzycy, choroby Parkinsona, porażeń mięśni. Upraszczając: można niezróżnicowaną komórkę macierzystą, wyodrębnioną z zarodka na bardzo wczesnym etapie rozwoju, przekształcić na przykład w komórkę nerwową. Takie eksperymenty z powodzeniem przeprowadza się już na myszach i szczurach – sparaliżowane gryzonie odzyskują władzę w kończynach, bo komórki macierzyste przekształciły się w komórki nerwowe i są w stanie wytworzyć nowe połączenia z mózgiem. Czy na taki cud nie czekają ludzie przykuci do wózków inwalidzkich – ofiary wypadków i chorób mięśni? Czy z podobną nadzieją nie żyją niewidomi lub z uszkodzonymi nerkami, trzustką, wątrobą, którzy nigdy nie doczekają się przeszczepu zdrowego narządu?

Wygórowane nadzieje temperują sami naukowcy, ale nawet oni coraz częściej przyznają, że tzw. medycyna regeneracyjna robi oszałamiające postępy. Hematolodzy już od wielu lat zaprzęgają komórki macierzyste szpiku do leczenia białaczek i chłoniaków, dawno temu znalazły one zastosowanie w regeneracji uszkodzonych kości, chrząstek stawowych oraz poparzonej skóry.

Niezbędnik Inteligenta „88 Pytań do Nauki” (100054) z dnia 25.06.2012; Zdrowie; s. 67
Reklama