Polityczne spory w niepodległej Polsce

Zgoda ponad politycznymi podziałami trwała w odzyskanej Niepodległej tylko do wyborów w 1922 r.; odtąd nie dało się już porozumieć tak, żeby wszyscy Polacy, nie wspominając o niechcianych mniejszościach, czuli się w Polsce jak u siebie.

MN Dekret o wyborach do Sejmu Ustawodawczego i efekt sejmowych prac, konstytucja z 17 marca 1921 r.

Niepodległość, czyli zawieszenie broni. Miliony Polaków spodziewały się po odzyskaniu niepodległości mniej więcej tego samego co w siedemdziesiąt lat później, po wprowadzeniu demokracji i wolnego rynku: że skoro usunięta została główna przeszkoda na drodze do powszechnego szczęścia, czyli rządy zaborcze, odtąd wszystko potoczy się już gładko. Listopad 1918 r. zastał ich jednak podzielonych na kilka ostro skonfliktowanych stronnictw, spośród których narodowi demokraci i socjaliści mieli za sobą doświadczenia lat 1904–07, gdy obie partie prowadziły ze sobą półotwartą wojnę z użyciem przemocy.