Niezbędnik

Jak to zapisać

Polityka
Według jakich zasad zapisywać znaki i litery języków niestosujących alfabetu łacińskiego? Podajemy trzy przykłady.
Polityka

Transkrypcja: arabski

W języku arabskim jest wiele dźwięków, które nie występują w polskim. Powstaje zatem pytanie, jak je zapisać po polsku. Możliwości jest kilka. Można posłużyć się najdoskonalszym narzędziem, jakim jest Międzynarodowy Alfabet Fonetyczny, który notuje dźwięki wszystkich języków świata. Można również przyjąć transkrypcję naukową od dawna stosowaną do zapisywania języków semickich (a arabski jest językiem semickim). Wreszcie można się posłużyć transkrypcją uproszczoną, stosowaną w Polsce od wczesnych lat siedemdziesiątych. Nie stosujemy natomiast transkrypcji uproszczonych arabskiego używanych w innych językach, np. angielskim czy francuskim, bo wprowadzają one niepotrzebne zamieszanie. Niestety, to częsta praktyka autorów korzystających z niepolskich opracowań. Po co pisać ­shari’a (to angielska forma), skoro mamy polskie szari’at? A propos, ten apostrof jest konieczny, by nie czytać tego wyrazu jako szarijat.

Dwa pierwsze sposoby transkrybowania – IPA i transkrypcja naukowa – stosowane są w piśmiennictwie naukowym. Mają one tę zaletę, że jednoznacznie oddają arabski zapis systemu fonologicznego. Niestety, cechuje je skomplikowany system zapisu z wieloma specjalistycznymi znaczkami niedostępnymi w zwykłych klawiaturach. W gąszczu znaczków orientują się jedynie specjaliści. Transkrypcja uproszczona nie ma zalet naukowej notacji, ale jest prosta i jasna, co więcej – oddaje wymowę arabską, choć jedynie w przybliżeniu.

W wypadku arabskiego transkrybowanie jest proste, ponieważ pismo arabskie jest jednoznaczne: fonemy oddawane są za pomocą jednego znaku (a nie jak w polskim często za pomocą różnych, np. ż i rz, ó i u, ś i si).

Niezbędnik Inteligenta „O języku” (100060) z dnia 23.10.2012; KOMUNIKACJA JĘZYKOWA; s. 98
Reklama