Pomocnik Historyczny

Anglikanie

Reformacja w Anglii

Pierwsze spotkanie Henryka VIII z Anną Boleyn, obraz Daniela Maclise'a z XIX w. Pierwsze spotkanie Henryka VIII z Anną Boleyn, obraz Daniela Maclise'a z XIX w. Getty Images
Jeszcze do niedawna historycy spierali się, czy w przypadku Anglii w ogóle można mówić o reformacji, a jeśli już, czy w liczbie pojedynczej.
Egzekucje w Smithfield, litografia z XVII w.Bridgeman Egzekucje w Smithfield, litografia z XVII w.

Symbolika Smithfield Market. Smithfield Market jest największym i najstarszym targiem mięsnym w Anglii, położonym w zachodniej części centralnego Londynu. Do dziś spotykają się tam rzeźnicy, a na hakach wiszą porozpruwane zwierzęta. Smithfield z kościołem św. Bartłomieja Wielkiego to także jedno z najpopularniejszych miejsc egzekucji w Anglii. Najbardziej znanymi postaciami spalonymi tu na stosie są szkocki bohater narodowy William Wallace (1305 r.) i Wat Tyler (1381 r.), przywódca powstania chłopskiego. O ciemnej przeszłości miejsca przypomina tablica poświęcona Wallace’owi.

Był 30 lipca 1540 r. Jeszcze nie opadły emocje po egzekucji potężnego lorda kanclerza Tomasza Cromwella (28 lipca), a już dwa dni później z rozkazu króla Henryka VIII w Smithfield odbyło się sześć egzekucji: na stosie spłonęło trzech męczenników reformacji, w tym Robert Barnes, luteranin i pionier reformacji w Anglii. Krótko po tym zginęło trzech katolików, w tym Richard Fetherstone, kapelan pierwszej żony Henryka VIII i mentor jego najstarszej córki Marii. Katolicy oddali życie nie za herezje, ale za zdradę, a konkretnie odmowę uznania Henryka za najwyższego zarządcę Kościoła w Anglii. To, co dla katolików było kwestią wiary, dla Henryka – zdradą stanu. Zgodnie z obowiązującymi od XIII w. zasadami ofiary wpierw rozciągano na drabinie, żywcem patroszono, palono i ćwiartowano. Egzekucje z 1540 r. pokazują, jak nietypowa była reformacja angielska.

Mity na temat angielskiej reformacji. Najczęściej rozpowszechnianym mitem na temat reformacji w Anglii jest narracja, że jej powodem było nieudane małżeństwo Henryka VIII Tudora, który zakochał się bez opamiętania w młodziutkiej Annie Boleyn, odstawiając na boczny tor Katarzynę Aragońską. W każdym micie jest źdźbło prawdy, jednak poprzestawanie na problemach małżeńskich monarchy to nieporozumienie.

Pomocnik Historyczny „Marcin Luter i reformacja” (100123) z dnia 11.09.2017; Protestantyzm; s. 132
Oryginalny tytuł tekstu: "Anglikanie"
Reklama