Pomocnik Historyczny

„Piorun Wschodu”

Polityczne porażki Króla Jana

Apoteoza zwycięzcy spod Wiednia, Jerzy Eleuter Siemiginowski, 1686 r. Apoteoza zwycięzcy spod Wiednia, Jerzy Eleuter Siemiginowski, 1686 r. EAST NEWS
Dlaczego potężnemu magnatowi i jednemu z najlepszych wodzów wojskowych nie udało się – jako monarsze – naprawić państwa i stworzyć dynastii.
Miejsce urodzin Sobieskiego, zamek w Olesku, według XIX-wiecznej grafiki.Forum Miejsce urodzin Sobieskiego, zamek w Olesku, według XIX-wiecznej grafiki.

Urodził się syn Jan. Król Jan III Sobieski jest postrzegany przede wszystkim jako doskonały wódz i zwycięzca bitwy wiedeńskiej. Tymczasem był to człowiek wszechstronny – rozumny polityk, mecenas nauk i sztuk, zapobiegliwy gospodarz. Do tego czuły kochanek, troskliwy mąż i ojciec. Dlaczego zatem umierał w poczuciu życiowej klęski?

Przyszedł na świat na zamku w Olesku na Rusi (dzisiejsza Ukraina), rodowym gnieździe Sobieskich, jako drugie dziecko Jakuba Sobieskiego i Zofii Teofili z Daniłowiczów, która krótko zanotowała: „Urodził mi się syn Jan, roku 1629, dnia 17 sierpnia, między godziną czternastą a piętnastą, w piątek, ostatniego dnia miesiąca [tj. fazy księżyca], nazajutrz nów nastał w Olecku”.

Po latach król, jak przystało na słynnego bohatera, odpowiednio ubarwił ten fakt. W dziele zatytułowanym „Gesta przodków i rodziny Sobieskiego” opisał niezwykłe wydarzenia towarzyszące jego narodzinom – grzmiące pioruny i atak Tatarów na zamek, co zapowiadało przyszłą drogę życiową Pioruna Wschodu i pogromcy pogan. Nie omieszkał też dodać, że w tym samym zamku urodził się jego poprzednik na tronie – Michał Korybut Wiśniowiecki. Chciał zapewne w ten sposób zaznaczyć, że jego los był z góry wyznaczony przez Opatrzność.

Słodko jest umrzeć za ojczyznę. Jan urodził się w zasłużonej rodzinie – jego przodkowie mogli poszczycić się zwycięstwami wojennymi i służbą publiczną na rzecz ojczyzny. Najsłynniejszym z nich był hetman wielki koronny Stanisław Żółkiewski, pradziad ze strony matki, który zginął po bitwie z Turkami pod Cecorą (1620), tuż przed dotarciem do granicy kraju, opuszczony przez nieposłuszną armię. Hetman stał się wzorem dla prawnuka, który wychowywał się w jego kulcie, pielęgnowanym przez rodzinę.

Pomocnik Historyczny „Jan III Sobieski” (100152) z dnia 15.07.2019; Postać; s. 20
Oryginalny tytuł tekstu: "„Piorun Wschodu”"
Reklama