Pomocnik Historyczny

Legia Cudzoziemska

Legia Cudzoziemska: jedyna taka organizacja wojskowa na świecie

Saperzy Legii Cudzoziemskiej na Champs Élysées podczas przygotowań do dorocznej parady wojskowej z okazji Dnia Bastylii, Paryż, lipiec 2015 r. Saperzy Legii Cudzoziemskiej na Champs Élysées podczas przygotowań do dorocznej parady wojskowej z okazji Dnia Bastylii, Paryż, lipiec 2015 r. AFP/East News
Od ponad 190 lat: maszeruj albo giń.
Płk Rollet z grupą żołnierzy i sztandarem Legii Cudzoziemskiej podczas Wielkiej Wojny.EAST NEWS Płk Rollet z grupą żołnierzy i sztandarem Legii Cudzoziemskiej podczas Wielkiej Wojny.

Algierskie początki. Pułki cudzoziemskie istniały we Francji od średniowiecza. Ostatni z nich zlikwidowano po lipcowej rewolucji 1830 r. Tyle że w tym samym roku Francja wkroczyła do Algierii. Podbój spotkał się z oporem, potrzebne więc było wojsko. Jednocześnie w kraju przebywały tysiące cudzoziemskich rozbitków po wojnach napoleońskich, będących elementem niepewnym, często trudniących się rozbojem, oraz uchodźców politycznych – m.in. polskich powstańców listopadowych. Marszałek Nicolas Jean de Dieu Soult zaproponował rozwiązanie obu tych problemów przez utworzenie formacji przeznaczonej wyłącznie do walk poza granicami Francji i wysłanie cudzoziemców do Afryki. I tak 9 marca 1831 r. dekretem króla Ludwika Filipa utworzono legendarną Legię Cudzoziemską. (Od dzisiejszej różniła się niemal wszystkim).

Powstałych 7 narodowych batalionów piechoty – łącznie 6 tys. ludzi – od 1832 r. walczyło, jako się rzekło, w Afryce. Krótko, bo już w połowie 1835 r. Ludwik Filip przekazał je (w istocie sprzedał) hiszpańskiej regentce Krystynie do walki z karlistami (konserwatywnymi monarchistami). Właśnie wtedy, podczas kwarantanny na Balearach, poczyniono pierwszy krok ku Legii, jaką znamy – zlikwidowano narodowe bataliony i przemieszano żołnierzy.

Odesłanie pierwszej Legii do Hiszpanii wytworzyło lukę, którą zapełniono pół roku później, powołując nowy pułk cudzoziemski, od początku mieszany narodowościowo. Ta druga Legia, istniejąca nieprzerwanie do dzisiaj, wkroczyła do akcji w 1837 r. – oczywiście w Algierii. Tu – poza krótkim epizodem wojny krymskiej (1853–56) – pozostawała, walczyła i się rozrastała. Algieria aż do 1962 r. była jej matecznikiem. Jego zaś sercem – Sidi-Bel-Abbès, założone w 1834 r.

Pomocnik Historyczny „Dzieje Francuzów” (100194) z dnia 04.04.2022; Dzieje Francuzów; s. 114
Oryginalny tytuł tekstu: "Legia Cudzoziemska"
Reklama