Wzorem Helwetów. Formacja taktyczna tercio narodziła się w wyniku m.in. renesansu piechoty na polach bitew zapoczątkowanego przez szwajcarskich halabardników i pikinierów. Po raz pierwszy dali oni odpór rycerskiej jeździe w bitwie pod Morgarten (1315 r.). W XV w. (bitwa pod Arbedo w 1422 r., bitwa pod St. Jacob-en-Birs w 1444 r.) Szwajcarzy zdobyli opinię najlepszego wojska w Europie. Z ich doświadczeń korzystali więc Królowie Katoliccy prowadzący rekonkwistę. Ok. 1475 r. do Kastylii przybyła pierwsza grupa helweckich najemników. Ich zadaniem było wyszkolenie miejscowych piechurów. Na Półwyspie Iberyjskim z racji warunków naturalnych (góry i wyżyny, brak dobrych pastwisk) piechota odgrywała znacznie większą rolę niż w pozostałych krajach. W takich okolicznościach normą było, że ubożsi hidalgo (szlachcice) służyli pieszo, a nie konno. Dawało to piechocie szczególny, choć odmienny od formacji helweckich, esprit de corps.
Organizacja. Po upadku Grenady Kastylia i Aragonia zyskały chwilę wytchnienia. Wykorzystano ją na przebudowę wojska. W 1493 r. piechotę przeorganizowano w pododdziały zwane capitanía podzielone na cuadrado. W 1497 r. 1/3 żołnierzy capitaníi uzbrojono w piki i wyposażono w napierśniki. Kolejna 1/3 była tarczownikami uzbrojonymi w miecze, pozostali zaś strzelcami (kusznicy wypierani powoli przez arkebuzerów). Od owej proporcji całą formację nazywano tercios (trzecie, w domyśle części). Pikinierzy utrzymywali szyk (zapewniali zakotwiczenie formacji) i bronili całego pododdziału przed kawalerią. Pod ich osłoną do działań wchodzili tarczownicy przedzierający się przez las pik i eliminujący przeciwników w starciu bezpośrednim. Strzelcy wspierali zarówno obronę, jak i atak.