Autorzy

Andrzej Chwalba – prof. dr hab., historyk i eseista, były kierownik Zakładu Antropologii Historycznej Uniwersytetu Jagiellońskiego, autor m.in. książki „Cham i pan” (z Wojciechem Harpulą). Olga Drenda – etnolożka i antropolożka kultury, dziennikarka i tłumaczka, autorka m.in

Jak sądzili się chłopi

Relacje sąsiedzkie na podstawie ksiąg sądowych.

średniowiecznej Polsce oszczerstwo się odszczekiwało, i to dosłownie, poprzez naśladowanie odgłosów czworonoga. W późniejszych wiekach zrezygnowano z tej dosłowności na rzecz poniżającego przyznania się do zachowania jak pies – jak na przełomie XVII i XVIII w. uczyniła to niejaka Ewa Sporkowa

Mamy wysyp dorosłych z diagnozami spektrum autyzmu. Co to mówi o nich i o świecie?

Przez ostatnich pięć lat diagnoz autyzmu w Polsce przybyło o 100 proc. Odczucie ulgi z czasem uruchamia się u niemal wszystkich, bo prawie u wszystkich diagnoza jest jak przełącznik z trybu chaosu na wyjaśnienie, porządek. A porządek w spektrum zazwyczaj się ceni.

się w tekście nikt nie robił badań w ramach funduszu. Mówią, że „to nie jest na ich system nerwowy”. Rain Man narzuca ton Jak ocenia prof. dr hab. Ewa Pisula z Wydziału Psychologii UW, która poświęciła naukowe życie badaniu autyzmu, zmiany statystyk w Polsce i na świecie to wynik splotu

Nagrody Historyczne 2023: oto nasi nominowani!

Poniżej prezentujemy nominacje w kategoriach: Źródła i Debiuty w pracach naukowych i popularnonaukowych. Za tydzień zapraszamy do zapoznania się z nominacjami za Prace naukowe, Prace popularnonaukowe oraz Pamiętniki.

Laureatów Nagród Historycznych za rok 2023 ogłosimy w numerze 21 POLITYKI, który ukaże się 15 maja w kioskach i na polityka.pl/nagrodyhistoryczne. Kategoria Źródła Gdy nieme groby przemawiają… Archiwum dr. Jana Zygmunta Robla, t. 1–4, red. Danuta Jastrzębska-Golonka, Ewa Kowalska, opr

Mariusz Janicki poleca nowy numer „Polityki”

Na wyjątkowo długą majówkę przygotowaliśmy wiele aktualnych tematów i dwa specjalne dodatki. W numerze między innymi: co ujawniają komisje śledcze, rozmowa z Radosławem Sikorskim, kto w Polsce kradnie rowery, co to jest pokolenie Erasmusa, czy Kościół może się sam naprawić. A następny numer w środę 8 maja. Miłego czytania!

kieruje, jakie są główne cele. • Polityka, życie społeczne to także walka na symbole, godła, flagi, logo i znaki. Jaką rolę pełnią, do czego służą, jak organizują zbiorową wyobraźnię – pisze Ewa Wilk. • Coraz więcej dorosłych osób stwierdza u siebie objawy spektrum autyzmu, skąd

Potworny atak, brutalna reakcja. Jak na wojnę w Gazie reagują amerykańscy Żydzi?

Rozmowa z Emily Tamkin, dziennikarką i autorką książki „Źli Żydzi”, o tym, jak na wojnę w Gazie reagują różne środowiska żydowskie w USA.

EWA WINNICKA: – Jak amerykańscy Żydzi zareagowali na masakrę z 7 października? I później na nową wojnę w Gazie? EMILY TAMKIN: – Na początku prawica zdecydowanie wspierała Izrael. Liberalne centrum odłożyło na bok krytykę izraelskiego rządu, aby wyrazić poparcie dla kraju po tym

Dlaczego książki drożeją, a księgarnie upadają? Na rynku dzieje się coś dziwnego

Co trzy dni znika w Polsce jedna księgarnia. Rynek wydawniczy to materiał na poczytny thriller.

bliskie – mówi Ewa Wieleżyńska, szefowa wydawnictwa Filtry. Michał Michalski z Art Rage przytacza przykład włoskiej ustawy, w której jest zapis, że książka przez rok nie może być przeceniona o więcej niż 5 proc., ale przewiduje liczne wyjątki. Na przykład promocję w dniu premiery albo zniżki dla

Czy Duda spotka się z Trumpem „towarzysko”? 5 tematów, o których musisz dziś wiedzieć

Andrzej Duda w USA; ponad 500 osób inwigilowanych Pegasusem; ustalenia „Polityki” ws. rektora UW; premier Tusk o współpracy w ramach europejskiej obrony powietrznej; Izrael planuje odwet.

sędziowie mieli zawsze świadomość, jakie narzędzie będzie tutaj stosowane” – dodał Siemoniak. Czytaj też: Ponad 500 inwigilowanych. I co z tego? Komentuje Ewa Siedlecka 4. Ustalenia „Polityki” w sprawie rektora UW Rektor Uniwersytetu Warszawskiego prof. Alojzy Nowak wciąż zarabia

Pani od więziennictwa. „Musi skończyć się polityczne podsycanie nienawiści do skazanych”

Panowie Wąsik i Kamiński nie są jedynymi, którzy podjęli głodówki protestacyjne. Takich osób było, jest i będzie więcej. Ich rodziny też tęsknią, rozpadają się, a skarg ich żon nie wysłuchuje prezydent – mówi Maria Ejchart, wiceministra sprawiedliwości odpowiedzialna za więziennictwo.

EWA SIEDLECKA: Rządzisz 30 tys. funkcjonariuszy i ok. 75 tys. więźniów. Prawie sami faceci. Jak się z tym czujesz?MARIA EJCHART: Nie rządzę, ale nadzoruję. Nie przeraża mnie to i nie wahałam się, kiedy dostałam propozycję od Adama Bodnara. Całe zawodowe życie zajmuję się więziennictwem: w Fundacji

Konfederacja marzy o Brukseli. Uczy się na błędach, mówi o kobietach, chowa Brauna

Trwające wybory samorządowe pokazały, że liderzy Konfederacji wyciągnęli lekcję z października 2023. Na pierwszy rzut oka widać, że rozpoczęli pracę nad zmianą wizerunku partii „męskiej”.

skrajnej lewicy, jak i prawicy. Następnie wymienia AfD i Konfederację. Na ekranie wybucha ogień, migają kolejni politycy Konfederacji, ujęcia wielkich wieców, a wszystkiemu towarzyszy dynamiczna muzyka, jak w trailerze najnowszej gry „Call of Duty”. „Idziemy po panią

Jest pakt migracyjny i nowy prezes Orlenu. 5 ważnych tematów, o których musisz dziś wiedzieć

Orlen ma wreszcie nowego prezesa, prokurator smoleński przerywa milczenie, PE przyjmuje pakt migracyjny, mimo sprzeciwu Warszawy, Sejm zajął się ustawą naprawczą KRS, a Barcelona Lewandowskiego zdobyła Paryż.

1. Od dziś Orlen ma nowego prezesa To Ireneusz Fąfara. Rada nadzorcza Orlenu wybrała go na nowego prezesa w środę wieczorem, po dwóch miesiącach od odwołania Daniela Obajtka. W tym czasie obowiązki prezesa spółki pełnił Witold Literacki, od teraz wiceprezes ds. korporacyjnych i pierwszy zastępca

Mariusz Janicki poleca nowy numer „Polityki”

Ile zależy od wyniku wyborów samorządowych; czy można skutecznie rozliczyć polityków PiS i Suwerennej Polski; w co grają Morawiecki, Duda i Mastalerek; o szajce, ktora wyłudzała lokale i truła ich właścicieli; specjalny dodatek na 75. rocznicę powstania NATO – oto niektóre propozycje z najnowszej „Polityki”. Zachęcamy do lektury całego numeru.

, karna, służbowa, a może droga cywilna, odszkodowawcza – o tych problemach pisze w materiale okładkowym Ewa Siedlecka. • Wybory samorządowe: kampania była dość bezobjawowa, ale wynik będzie niezwykle ważny dla układu sił; prognozy, skutki polityczne, sytuacja koalicji i opozycji – o

Odwołany generał, co zeznał Woś przed komisją ds. Pegasusa. 5 ważnych tematów, o których musisz dziś wiedzieć

Konsultacje rządów Polski i Ukrainy; odwołany dowódca Eurokorpusu; Michał Woś przed komisją ds. Pegasusa; ciąg dalszy przeszukań w śledztwie ws. Funduszu Sprawiedliwości; debata kandydatów na prezydenta Warszawy.

dysponowanie Funduszem Sprawiedliwości (400 mln rocznie), a Zbigniew Ziobro w niczym go nie ograniczał i nie kontrolował. Jak przypomina Ewa Siedlecka, sam były minister też zapewniał w środę dziennikarzy pod swoim domem, że „niczego nie podpisywał”, co można rozumieć jako: „za nic nie

Skład Kapituł Nagród Naukowych POLITYKI 2024

Laureaci Nagród Naukowych POLITYKI wyłaniani są dwuetapowo, przez dwie Kapituły. Kapituła I etapu rekomenduje 15 finalistów programu w danym roku, Kapituła II etapu wskazuje 5 laureatów.

W roku 2024 Kapituły obradować będą w następujących składach: Kapituła I etapu, tzw. Profesorska: prof. dr hab. Ewa Bartnik Wydział Biologii UW (na emeryturze) prof. dr hab. Grażyna Borkowska Instytut Badań Literackich PAN red. Bartłomiej Chaciński POLITYKA prof. dr hab. Katarzyna Chałasińska

Mariusz Janicki poleca świąteczny numer „Polityki”

Jaka jest polska gościnność; wywiad z autorem książki „Bóg umarł”; pojedynek Tusk–Kaczyński; o milionerach z sejmików za rządów PiS; gdzie i za ile można kupić grób; co dalej z Trzecią Drogą; nowa elita Putina. To daleko nie wszystkie pozycje ze świątecznego numeru „Polityki”, zapraszamy do przeczytania całości.

narodową Polaków, w czym się przejawia, jak się sprawdzamy w roli gospodarzy i gości rozmaitych rodzinnych i towarzyskich wydarzeń – o tym wszystkim pisze w obszernym artykule Ewa Wilk. • O postępującej laicyzacji społeczeństw, obojętności religijnej, źródłach i skutkach odchodzenia od wiary

Autorzy

Warszawie oraz współpracownik The Asian Institute for Religion (Korea Południowa). Ewa Rynarzewska – dr hab., prof. UW, koreanistka, literaturoznawczyni, tłumaczka, pracowniczka Zakładu Koreanistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Agnieszka Smiatacz – koreanistka, doktorantka na

Soboń przed komisją, Nawacki do odwołania. Pięć tematów, o których musisz dziś wiedzieć

Artur Soboń po raz drugi przed komisją śledczą; wniosek o odwołanie prezesów i wiceprezesów olsztyńskich sądów; Polska i Niemcy w koalicji zdolności opancerzonych; gratulacje dla Putina; Donaldowi Trumpowi grozi konfiskata majątku.

« – powtarzał Soboń w różnych konfiguracjach. Na pytanie, o czym rozmawiał na spotkaniach z kierownictwem Poczty Polskiej i z przedstawicielami firm poligraficznych, odpowiedział, że »o wszystkim i o niczym«” – relacjonuje Ewa Siedlecka. I puentuje: „Genialny sposób na bezkarność

Mastalerek kontra Błaszczak. Pięć tematów, o których musisz dziś wiedzieć

Władimir Putin wygrywa pseudowybory; szef gabinetu prezydenta uderza w Mariusza Błaszczaka; jak się Jarosław Kaczyński przygotował do przesłuchania przed komisją śledczą; Zbigniew Ziobro publikuje zdjęcie ze szpitala; Iga Świątek triumfuje w Indian Wells.

1. Putin wygrał pseudowybory w Rosji Jak podały służby prasowe Rosji, Władimir Putin wygrał niedzielne wybory prezydenckie miażdżącą przewagą głosów (87,9 proc.) przy rekordowej frekwencji (87,8 proc.). Światowa opinia publiczna, zachodni liderzy i rosyjscy opozycjoniści nie dają wiary tym wynikom

Kaczyński przed komisją śledczą ds. Pegasusa. Dwóch posłów PiS wykluczonych z posiedzenia

„Jestem najstarszy w tym gronie i pełniłem najwyższe funkcje, więc mogę was pouczać” – powiedział Jarosław Kaczyński przed komisją śledczą ds. Pegasusa. „Pana wiek rzeczywiście może powodować, że nie pamięta pan wielu kwestii” – odparła przewodnicząca Magdalena Sroka.

z Lewicy chciał wiedzieć dlaczego. Przedstawiciele PiS próbowali oddalić to pytanie, ale nieskutecznie. Kosiński zeznał, że w drodze na przesłuchanie dostał telefon od prof. Grzegorza Krasnodębskiego, który radził rozważyć rezygnację z udziału w nim. „Wszystkie państwa potrzebują tego typu

25 lat Polski w NATO i szarpanina o wieniec. 5 ważnych tematów, o których musisz dziś wiedzieć

Polska w NATO od ćwierćwiecza; „kozioł ofiarny” afery wizowej zeznaje przed komisją; inflacja i PKB w makroekonomicznej prognozie NBP; policja o szarpaninie o wieniec; Urszula Honek z nominacją do Bookera. Oto pięć tematów, o których warto wiedzieć we wtorek.

1. Polska w NATO już od 25 lat 12 marca 1999 r., a więc 25 lat temu, Polska, Czechy i Węgry zostały oficjalnie przyjęte do największego na świecie sojuszu wojskowego: Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO). Kulisy wejścia Polski do NATO odsłania były ambasador w USA Jerzy Koźmiński Z tej

Kogo porąbało? Drżą i piłują, czyli bunt polskich drwali

Radykalne wstrzymanie wyrębu wywołało panikę w zakładach usług leśnych. Ta branża, tak jak rolnicy, zaczyna pomstować na Zielony Ład.

powszechna obawa. Drżą zule, ale również usługi powiązane: tartaki, transport, sprzedaż specjalistycznego sprzętu, sprzedaż opału, stacje paliw. Ewa Rećko, współwłaścicielka tartaku Drewnopol w Starej Kamionce, nieopodal Sokółki: – W styczniu pracowaliśmy na pół gwizdka. Zakłady usług leśnych

Oscary 2024 rozdane! „Oppenheimer” zwycięża, ważne nagrody dla „Strefy interesów”

Akademia lubi zaskoczyć, choć widowiskowy „Oppenheimer” Christophera Nolana uchodził w tym roku za faworyta. „Strefa interesów” otrzymała m.in. statuetkę dla najlepszego filmu międzynarodowego. Były zaskoczenia, wzruszenia, kontrowersje i sporo emocji.

aktualny w świecie wciąż targanym wojnami. Polskie akcenty warto przy tej okazji wymienić: zdjęcia do „Strefy interesów” robił Łukasz Żal, za produkcję była odpowiedzialna Ewa Puszczyńska. Niżej pełna lista nominowanych i nagrodzonych. A w specjalnym wydaniu podkastu Kultura na weekend o

Tusk zwołał szczyt rolniczy. Naddniestrze prosi Rosję o ochronę. 5 tematów, o których musisz dziś wiedzieć

Dziś szczyt rolniczy; ponury obraz prokuratury Ziobry na komisji śledczej ds. wyborów kopertowych; Naddniestrze poprosiło Rosję o ochronę; krytyka Jarosława Kaczyńskiego w PiS; Hurkacz w ćwierćfinale w Dubaju.

1. Tusk zwołuje szczyt rolniczy Premier Donald Tusk na czwartek na godz. 14 zwołał w Warszawie szczyt rolniczy, podczas którego ma się spotkać z liderami wszystkich protestujących od tygodni grup. Także tych na granicy z Ukrainą. „Tylko jedna liczba może uświadomić, jaki mamy problem. W

Wystawa „Bożenna Biskupska. Artystka i Budowla Możliwa" we Wrocławiu 10 marca – 9 czerwca 2024

Monumentalne instalacje przestrzenne, ikoniczna postać „Jednonogiego”, cykle malarskie oraz wizjonerskie projekty z pogranicza rzeźby i architektury to tylko niektóre z dzieł Bożenny Biskupskiej, które można będzie zobaczyć na retrospektywnej wystawie w Pawilonie Czterech Kopuł.

przestrzeń wyobraźni bohaterki wystawy „Artystka i Budowla Możliwa”. „Wystawa Bożenny Biskupskiej w Pawilonie Czterech Kopuł Muzeum Sztuki Współczesnej jest kolejną – po Ewie Kuryluk i Magdalenie Abakanowicz, a przed Marią Pinińską-Bereś – retrospektywną ekspozycją, której

„Marsz gwiaździsty” rolników na Warszawę. 5 tematów, o których musisz dziś wiedzieć

Protest rolników; Piotr Wawrzyk i Edgar K. zeznawali przed komisją wizową; Węgry godzą się na przyjęcie Szwecji do NATO; Dariusz Korneluk został prokuratorem krajowym; wniosek o uchylenie immunitetu Ryszarda Czarneckiego.

1. „Marsz gwiaździsty” rolników na Warszawę Tydzień temu demonstranci w całym kraju blokowali drogi, teraz przystępują do „marszu gwiaździstego na Warszawę”. Rolnicy zbierają się o godz. 11 przed Pałacem Kultury. Stamtąd ruszą ulicami: Emilii Plater, Al. Jerozolimskimi przez

Karty na stół. Koalicja musi potwierdzić sens wielkiej zmiany

Kaczyński i jego ekipa, mimo traumy, nie stracili nagle myśliwskiego instynktu, czekają na każde potknięcie koalicji, pierwszy sygnał jej niespójności, chaosu i niezdecydowania.

się w wielu przypadkach udaje. Obroniony przed wotum nieufności ze strony PiS Adam Bodnar okazał się sprawnym i nieustępliwym ministrem sprawiedliwości, który krok po kroku odgruzowuje ustrojowy chaos po ośmiu latach dewastacji (więcej o tym pisze Ewa Siedlecka). Premier Tusk wraz z ministrem

Sędziowie są źli i rozgoryczeni: „Oni cały czas nas nękają! Są pewni, że nikt im nic nie zrobi”

Prezes Schab i jego ekipa nadal korzystają ze swojej władzy, żeby dokuczyć sędziom – mówi Marzanna Piekarska-Drążek, sędzia Sądu Apelacyjnego w Warszawie. Systemowe niszczenie trwało osiem lat, dlatego nie jest możliwa naprawa wszystkiego w ciągu kilku miesięcy – dodaje Dariusz Mazur, wiceminister sprawiedliwości. Dwugłos o naprawianiu sądownictwa po czasach „reform” PiS.

W sądach po staremu Marzanna Piekarska-Drążek, sędzia Sądu Apelacyjnego w Warszawie. EWA SIEDLECKA: – Sędziowie piszą gorzkie apele do ministra sprawiedliwości Adama Bodnara. 170 sędziów Sądu Okręgowego w Krakowie podpisało się pod żądaniem odwołania kierownictwa tego sądu, a zwolnienia

Morawiecki inwigilowany Pegasusem? 5 ważnych tematów, o których musisz dziś wiedzieć

Czy pisowskie służby inwigilowały Pegasusem swojego premiera; Joe Biden reaguje na słowa Donalda Trumpa, Rosja wystrzeliła hipersoniczny pocisk Cyrkon; wielki powrót Igi Świątek; UOKiK przyjrzy się cenówkom w sieciach handlowych.

1. Morawiecki inwigilowany Pegasusem przez pisowskie służby? W poniedziałek RMF FM podało, że szpiegowskim oprogramowaniem Pegasus mógł być przez pisowskie służby inwigilowany Mateusz Morawiecki, premier rządu stworzonego przez obóz Jarosława Kaczyńskiego. Ostatnie informacje o działalności służb

„Każde polskie serce pika, gdy nadaje Republika”

Prezes Kaczyński medytuje nad stworzeniem własnej telewizji. Chyba stracił poczucie rzeczywistości, bo jest już taka stacja zapewniająca głos PiS w twoim domu. A także, parafrazując klasyka, głos Prawdy, Prawdę Ubezpieczający, ale tylko dla tych, którym serce pika, gdy nadaje Republika.

porównanie z uwagą Mrożka na temat prawdziwej sprawiedliwości. W jednej z jego sztuk ktoś zapytany: „Kiedy jest prawdziwa sprawiedliwość?”, odpowiada, że gdy nie ma zwykłej. Otóż „prawdziwe polskie wiadomości” to takie, w których nie ma zwyczajnych (wbrew wezwaniom p

5 ważnych tematów, o których musisz dziś wiedzieć

Rusza czyszczenie spółek Skarbu Państwa; Bodnar odwołuje z delegacji prokuratorów Ziobry; kolejna próba powołania członków RDS; Turcja wpuszcza Szwecję do NATO i kupuje F-16; administracja Bidena zapowiada odwet za śmierć żołnierzy w Jordanii.

1. Sprzątanie w Enei. W kolejce Obajtek Rusza machina zmian kadrowych w spółkach i podmiotach kontrolowanych przez Skarb Państwa. Na przełomie stycznia i lutego w większości z nich odbędą się walne zgromadzenia akcjonariuszy, które umożliwią wprowadzenie zmian w radach nadzorczych, a te następie

Drabina się ugina, płaca minimalna rośnie. Politycy lubią być hojni, gdy nie muszą za to płacić

Najniższe płace rosną w Polsce szybciej niż średnie zarobki. Od stycznia płaca minimalna wynosi już 4242 zł brutto, czyli 3222 na rękę. Od lipca wzrośnie do 4,3 tys. zł. Czy jednak naprawdę jest się z czego cieszyć, skoro co czwarty Polak zarabia teraz zaledwie minimalną?

zarobi budżet oraz ZUS i NFZ w postaci podatków i wyższych składek. A państwo skąpi Mimo jednak że państwo zmusza pracodawców do większej hojności i budżet na tej operacji zarobi, to samo państwo – jako pracodawca – okazuje się nad wyraz skąpe. Konfederacja Lewiatan dziwiła się już w ubiegłym

2023 r. na polskim rynku sztuki. Co kupowaliśmy? Dlaczego tak mało?

Portal Artinfo.pl ogłosił wyniki za ubiegły rok. Wniosek? Drugi rok z rzędu obserwujemy poważne spadki na aukcjach dzieł sztuki.

przekroczyło ten pułap cenowy. Zaskakujące, że za Fangorem, pod względem liczby prac w zestawieniu, plasuje się reprezentantka młodego pokolenia Ewa Juszkiewicz. Artystka z Gdańska ma na koncie trzy z 20 najdrożej sprzedanych prac, każda przekroczyła barierę 2 mln zł. Wszystkie najkosztowniejsze

Koronkarstwo, rusznikarstwo, snycerstwo. Tak, zapomniane rzemiosła wracają do łask

Na comiesięcznych weekendowych zjazdach działającej od roku Szkoły Rzemiosł na zamku w Cieszynie kursanci uczą się rękodzielniczych tajemnic od mistrzów ginących zawodów.

zleceń wciąż jej przybywa. Bo – jak mówi – ludzie zaczynają znów doceniać tradycyjne meble, nawet Ikea wypuszcza dziś co jakiś czas serie rzemieślnicze. Klienci coraz częściej nie chcą komercji, masowości, pragną czegoś wyjątkowego, a największa trudność to ich przekonać, że taka ręczna

5 ważnych tematów, o których musisz dziś wiedzieć

Buntownicy Ziobry bronią wpływów w prokuraturze; dziś poznamy laureatów Paszportów POLITYKI; premier podał datę wyborów samorządowych; Sejm zajmie się m.in. budżetem; Zełenski mówi o konferencji pokojowej.

spoczynku. Bunt, który podnieśli przeciwko najwyższemu przełożonemu, który jest także przełożonym prokuratora krajowego i naczelnym organem prokuratury (art. 1 par. 2 prawa o prokuraturze), oraz związana z tym destabilizacja są deliktem dyscyplinarnym” – pisze Ewa Siedlecka. 2. Dziś