Pół wieku temu na straży państwowych i prywatnych sekretów stanęła nowa metoda kryptograficzna. Jest skuteczna, ale jej przydatność może się skończyć każdego dnia. Czy jesteśmy na to gotowi?
Obawy, że modele generatywne zagarną naukę dla siebie i uczynią ludzką rezolutność zbędną, okazują się przedwczesne. Przynajmniej w przypadku laureatów I etapu 23. edycji Nagród Naukowych POLITYKI.
Tworzymy świat tak samo, jak świat tworzy nas – mówi Thomas Hertog, belgijski kosmolog, najbliższy współpracownik i przyjaciel Stephena Hawkinga.
, niezależnej od tego, co można nazwać kondycją ludzką, teorii, która mówi Wszechświatowi, jaki ma być. Niektórzy będą zawiedzeni. Ale nie inaczej było, kiedy swoją teorię ogłosił Karol Darwin. Straciliśmy nadzieję na zdolność przewidywania, dokąd zmierza przyroda, ale zobaczyliśmy schemat ewolucji gatunków
Singletracki – wąskie, przemyślnie zaprojektowane i poprowadzone ścieżki. To dla nich usypano góry. Dla nich wynaleziono rower górski.
Christopher Nolan nie porusza tematów błahych. W „Oppenheimerze” opowiada o najważniejszym, jak mówi, człowieku, jaki kiedykolwiek żył. Wyobraziliśmy sobie ten film przedpremierowo, specjalnie dla Państwa.
Uduchowieni ludzie nie piszą książek, mawiał zmarły wczoraj Cormac McCarthy. Ale ten enigmatyczny, wspaniały pisarz amerykański był wyjątkiem od reguły, którą sam zdefiniował.
Autor nihilistycznego „Krwawego południka” i postapokaliptycznej „Drogi” wydał w tym roku aż dwie nowe powieści. Radykalne i schyłkowe. Wspaniałe i nieznośne. Mówią o nim więcej niż wszystko, co dotychczas napisał. Zmarł w wieku 89 lat.
Pływa się głównie po rzekach, zapomnianych korytarzach, które z betonu miast wyprowadzają wioślarzy w zielone oazy nadwodnych wspaniałości. Nic tam nie zdarza się dwa razy.
Nasz portal popularnonaukowy pulsar obchodzi właśnie pierwsze urodziny. Z tej okazji przygotowaliśmy dla państwa coś specjalnego. Poprosiliśmy wybitnych uczonych ze świata o pomysły na to, jak przekonać sztuczną inteligencję, że ludzkość jest warta ocalenia.
dowieść i w końcu się zapętli. Padnie. Pytacie mnie o jakieś wzniosłe osiągnięcia ludzkiej cywilizacji, a ja knuję, jak by tu go wykończyć. Natura ludzka. OPRACOWANIE KAROL JAŁOCHOWSKI
O sensie życiowych niepowodzeń i walorach głębokich sieci neuronowych rozmawialiśmy z dr hab. inż. Żanetą Świderską-Chadaj, laureatką Nagrody Naukowej POLITYKI w kategorii Nauki techniczne.
Toruński astronom w nowej biografii jest szpiegiem i politykiem, urzędnikiem i prawnikiem, kochankiem i duchownym. Meandry jego myśli naukowej Wojciecha Orlińskiego bliżej nie zainteresowały.
Tegoroczni nobliści otworzyli nam oczy na ewolucję gatunku ludzkiego i na dziwność mikroświata. I dali zachwycające narzędzia do poszerzania wiedzy.
Jakie Albert Einstein popełniał błędy i dlaczego? Czym by się zajmował, gdyby żył? Czego jeszcze o nim nie wiemy? Opowiada o tym prof. Hanoch Gutfreund, fizyk, były rektor Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie – jeden z najwybitniejszych znawców dorobku i życia największego geniusza XX w.
Pandemia, wojna, susza. Świat okazał się być jeszcze bardziej złożony i delikatniejszy, niż sądziliśmy. Żeby go zrozumieć, naukowcy muszą przekraczać granice swoich dyscyplin. Tak jak finalistki i finaliści 22. edycji Nagród Naukowych POLITYKI.
Ukrainka Maryna Wiazowska dostała medal Fieldsa – najbardziej prestiżową nagrodę branży, matematyczny odpowiednik Nobla. Jest drugą kobietą wyróżnioną w ten sposób. Za co?
słabe sygnały z podróżujących poza Układem Słonecznym sond Voyager 1 i Voyager 2 po pokonaniu miliardów kilometrów przestrzeni kosmicznej wciąż dają się odczytać. Ścieżka w dżungli Maryna Wiazowska jest drugą kobietą wyróżnioną nagrodą, którą ustanowiono w 1936 r. dla uczczenia kanadyjskiego
Pionier kryptografii kwantowej Artur Ekert mówi, że w istnienie realnego świata uwierzyć może tylko ktoś naprawdę kopnięty. Ktoś taki jak on.
, w 2007 Towarzystwo Królewskie przyznało mu Medal Hughesa. * KAROL JAŁOCHOWSKI: Wybaczy pan pytanie – rozumie pan fizykę kwantową?ARTUR EKERT: Do dziś nie wszystko jest dla mnie jasne. Ale to fascynujące. To jest magia fizyki kwantowej. To ona kazała panu pewnego deszczowego dnia, pod koniec
Nieprecyzyjne informacje o atakach na ukraińskie elektrownie atomowe, niewyraźne przekazy wideo, nieobecność ekspertów – to kombinacja groźniejsza niż putinowskie pociski dalekiego zasięgu.
O nauce opowiadać można rozważnie, i romantycznie. Wierząc w to, uruchamiamy – przy okazji jubileuszu 65 lecia POLITYKI – pierwszy w Polsce tego typu portal popularnonaukowy: pulsar. Znajdą w nim Państwo pod adresem: projektpulsar.pl potężną porcję naukowych aktualności, pogłębionych artykułów, odkłamań a także podkasty i cyfrowe wydania „Świata Nauki” oraz „Wiedzy i Życia”.
Rozmowa z dr. Sebastianem Trojanowskim, laureatem Nagrody Naukowej POLITYKI, badaczem najbardziej zagadkowych cząstek elementarnych.
KAROL JAŁOCHOWSKI: – Im bliżej szwajcarski astronom Fritz Zwicky przyglądał się w latach 30. ubiegłego wieku odległym galaktykom, tym bardziej był przekonany, że coś pomijamy w ich opisie. Ten brakujący element nazwał dunkle Materie. Czym jest owo ciemne coś? SEBASTIAN TROJANOWSKI: – To
Trzy naukowe Noble przyznane. W tym roku nagrodzono odkrywców molekularnego podłoża zmysłów, modelowania komputerowego m.in. klimatu oraz ekologicznych reakcji chemicznych ważnych dla światowej gospodarki.
Tegoroczną Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki otrzymali Giorgio Parisi oraz Syukuro Manabe z Klausem Hasselmannem. Co wnieśli do naszego rozumienia świata i czy ta wiedza pozwoli mu przetrwać?
(W porządku chronologicznym, wybór autorski).
. Kondukt żałobny z trumną Humboldta żegnało pół Berlina. Leibniz żył samotnie, dla Humboldta pracowała armia pomocników. Na jego wykłady tłumnie ściągali i książęta, i węglarze. Gdyby nie lektura jego książek, w których rygorystyczne naukowe obserwacje łączył z romantycznym zaśpiewem lirycznym, Karol
Pytanie dotyczy zjawisk, do opisu których wciąż brakuje spójnej teorii.
, że trudno tę teorię potwierdzić lub obalić doświadczalnie – w każdym razie w tradycyjny sposób. To tylko niektóre z hipotez dotyczących wszechświatów równoległych. Ich liczba stale rośnie. Niestety wciąż nie ma absolutnej pewności, czy więcej jest książek i artykułów im poświęconych, czy owych wszechświatów. KAROL JAŁOCHOWSKIPublicysta naukowy POLITYKI
), czyli mikrośmierci. 1 MM oznacza traf jeden na milion, że tak zwanemu statystycznemu człowiekowi (który w rzeczywistości oczywiście nie istnieje, ale jakieś założenia trzeba przyjąć) przytrafi się coś skutkującego śmiercią. Dziennikarz Michael Blastland i statystyk David Spiegelhalter, obaj
klasycznych komputerach), które mogą przyjmować tylko dwie wartości, 0 lub 1, a na kwantowych bitach, zwanych qbitami. Te aż do zakończenia obliczeń przyjmują niejako wszystkie możliwe wartości od 0 do 1, bo pozostają w tzw. superpozycji stanów. Ale żeby ten korzystny dla obliczeń stan podtrzymać
Kosmos nie zmierza ku śmierci (cieplnej), lecz do zawrotnego bogactwa form i znaczeń – twierdzi Julian Barbour, znakomity brytyjski kosmolog i historyk nauki.
Nauka w XIX w.: między newtonowską prostolinijnością a wyrafinowaniem dzisiejszych teorii.
, którą znam na pamięć) dała mi determinację, by podróżować do odległych krajów” – opowiadał potem Karol Darwin (1809–82) – bo to o niego chodzi. Autor „O powstawaniu gatunków” patrzył na przyrodę tak, jak go tego nauczył Niemiec. Pisał o niej podobnie jak on
Mała cząstka μ prowokuje wielki spór o przyszłość fizyki i kosmologii – o naturze wszechświata nie wspominając.
Radziecki program kosmiczny nijak się miał do propagandowych przekazów. Jego szeregowi uczestnicy w końcu opowiedzieli o ziemskim wymiarze podboju kosmosu.
Dobrowolski, Wiktor Pacajew i Władisław Wołkow, trzej kosmonauci powracający z Saluta 1, pierwszej na świecie stacji orbitalnej (patrz: infografika obok). Nie zginęliby, gdyby mieli na sobie hermetyczne skafandry, o co oni i ich koledzy prosili inżynierów od ośmiu lat. Gdyby wysłuchano krytycznych uwag na
Czy rewolucje można opisać prawami uniwersalnymi, jak w fizyce czy chemii? Analiza buntów na morzu sugeruje, że to niekoniecznie mrzonka.
Mija pół wieku od wynalezienia mikroprocesora. Mała krzemowa kostka uruchomiła wielką lawinę zmian.
wyjątkowo odporna na promieniowanie kosmiczne. I to on właśnie od ponad 43 lat podróżuje przez i poza Układ Słoneczny na pokładzie Voyagera 1. RCA 1802 był też wyjątkowy dlatego, że zaprojektowano go według zasad nowatorskiej, optymalizującej obliczenia architektury RISC (reduced instruction set computer
Za ile zgonów odpowiada w sumie covid-19? Nie wiadomo. Ale Polki i Polacy umierają w pandemii (prawie) najczęściej na świecie.
, ale nic nie działa tak jak dobry wykres. Ten poniższy wygenerowany został na bazie danych zbieranych w 23 państwach Europy przez inicjatywę EuroMOMO (wykres 1.). Wzrosty liczby „zwykłych” zgonów powodowane przez grypę w latach ubiegłych (sezony 2016–2017, 2017–2018) są