Wszystko, co w kraju Gallów XVIII w. znajdowało się poza stolicą, kilkoma znaczniejszymi miastami i głównymi szlakami, stanowiło prawdziwą terra incognita. Poza Paryżem i najbliższymi okolicami niewiele osób wiedziało, co to znaczy być Francuzem. Kiedy więc w 1746 r. król nakazał sporządzić jak najdokładniejszą mapę swego królestwa, w głąb kraju ruszyły dziesiątki kartografów oraz mierniczych. To monumentalne przedsięwzięcie było prawdziwym odkryciem Francji.
Białe plamy
Misję zbadania tych nieodkrytych ziem, których mieszkańcy posługiwali się tysiącami dialektów, żyli w odosobnionych wspólnotach i rządzili się własnymi prawami, z woli króla realizowali członkowie rodu Cassinich. Giovanni Domenico Cassini był włoskim astronomem i w latach 70. XVII w. otrzymał od Ludwika XIV stanowisko dyrektora obserwatorium astronomicznego w Paryżu. Tam rozpoczął prace nad pierwszą topograficzną mapą Francji. Aby wiernie oddać proporcje oraz kształt kraju, przedsięwzięcie oparto na metodzie triangulacji, która polegała na pokryciu mierzonego obszaru siecią trójkątów. Prace kontynuował syn Giovanniego, a najęci przez niego geometrzy podzielili kraj na 800 trójkątów. W 1744 r. mapa była gotowa, ale Ludwik XV nie krył swego rozczarowania. Zamiast szczegółowej mapy władztwa otrzymał proste kontury królestwa wraz z liniami wybrzeży. Co jednak było w środku? Duże obszary – Pireneje, Jura czy Alpy – jedynie zaznaczono. Inne pozostały białymi plamami.
Przełom nastąpił podczas wojny o sukcesję austriacką. W 1746 r. podczas kampanii w Niderlandach należący do trzeciego pokolenia Cassinich César-François służył jako oficer w korpusie inżynieryjnym, gdzie zajmował się sporządzaniem map terenów bitewnych. Po zdobyciu jednej z twierdz do sztabu zawitał Ludwik XV i, jak pisze Thomas Reinertsen Berg w książce „Teatr świata”, zachwyciwszy się precyzją, z jaką Cassini oddał rzeźbę terenu, zwrócił się do niego z propozycją: „Chcę, żeby w ten sam sposób sporządzono mapę mojego królestwa.