Osoby czytające wydania polityki

Wiarygodność w czasach niepewności

Wypróbuj za 11,90 zł!

Subskrybuj
Historia

Sklejanie Wysp

Jak sklejano Wyspy Brytyjskie

Bitwa pod Culloden w 1746 r., grawerowany ręcznie miedzioryt z XVIII w. Bitwa pod Culloden w 1746 r., grawerowany ręcznie miedzioryt z XVIII w. EAST NEWS
Podbój, przekupstwo, przemoc – Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii rodziło się długo i w bólach.
Lech Mazurczyk/Polityka

Wielka Brytania, która powstała jako unia Anglii i Szkocji, liczy już sobie ponad trzy stulecia, a unia z Irlandią przetrwała sto lat. Pozostałością po niej we wspólnym państwie jest Irlandia Północna. Istnienie Zjednoczonego Królestwa wydaje się więc dzisiaj czymś oczywistym, choć skomplikowana historia Wysp Brytyjskich pokazuje, że nie wszystko było przesądzone. Tak jak obecnie, gdy przyszłość Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej jest niepewna.

Etap wczesnośredniowiecznych podbojów Anglii zakończyła w 1066 r. zwycięska inwazja księcia normandzkiego Wilhelma Bękarta zwanego później Zdobywcą. W porównaniu z innymi częściami Wysp Brytyjskich Anglia była najbardziej ludna, a ukształtowanie terenu i klimat sprzyjały rozwojowi rolnictwa. Królestwo angielskie podjęło próby opanowania Szkocji i celtyckiej Irlandii, zajmując w 1171 r. Dublin i jego okolice. Z kolei król Edward I podbił pod koniec XIII w. Walię, stawiając na straży swojego panowania potężne zamki, z których część przetrwała do dzisiaj. Walia stała się wówczas angielską kolonią, choć jej celtyccy mieszkańcy buntowali się w następnych stuleciach przeciw rządom Londynu.

Pod koniec średniowiecza dla feudalnych władców Anglii zamożna Francja była o wiele atrakcyjniejsza jako miejsce zdobywania terytoriów i łupienia mieszkańców niż Wyspy Brytyjskie. Tym bardziej że pragnęli jako dziedzice księstwa normandzkiego zrzucić zwierzchnictwo królów Francji. Po zwycięstwie w bitwie pod Azincourt w 1415 r. król Henryk V był bliższy tronu Francji niż Szkocji czy Irlandii. Ostatecznie przegrana Anglii w wojnie stuletniej i utrata posiadłości na kontynencie oraz wojna Dwóch Róż odsunęły w czasie kolejne próby narzucenia dominacji Londynu na Wyspach.

Pierwsze formalne podwaliny pod przyszłe Zjednoczone Królestwo położył Henryk VIII, włączając pod koniec połowy XVI w.

Polityka 4.2020 (3245) z dnia 21.01.2020; Historia; s. 54
Oryginalny tytuł tekstu: "Sklejanie Wysp"
Reklama