Iran–USA: narodziny „Wielkiego Szatana”

Kiedy Stany Zjednoczone stały się dla Irańczyków „Wielkim Szatanem”? Zaszkodziło im obalenie popularnego premiera na rzecz proamerykańskiego szacha.

Getty Images Szach Mohammad Reza Pahlawi witany na lotnisku po przewrocie, 23 sierpnia 1953 r.

Przełomowym momentem w relacjach między oboma państwami był udział USA w przeprowadzeniu zamachu stanu, który doprowadził do upadku premiera Mohammada Mosaddeka w 1953 r. Obalenie popularnego przywódcy na drodze tajnej operacji TPAJAX, zorganizowanej przez CIA we współpracy z wywiadem brytyjskim i kołami rojalistyczno-wojskowymi w Iranie, zapoczątkowało okres rządów szacha Mohammada Rezy Pahlawiego. Przewrót ten był punktem zwrotnym w historii najnowszej Iranu, na długie lata zaciążył także na negatywnym obrazie USA w tym kraju.