Osoby czytające wydania polityki

Wiarygodność w czasach niepewności

Wypróbuj za 11,90 zł!

Subskrybuj
Kraj

Groby zaangażowane

Inscenizacja grobów pańskich

Kościół św.Anny w Warszawie, 2007 r. Kościół św.Anny w Warszawie, 2007 r. Andrzej Rybczyński / PAP
Wrak tupolewa, zakrwawione teczki Służb Bezpieczeństwa, szpitalne łóżko – znalazły się w grobach Pańskich budowanych na Wielkanoc w polskich kościołach. W tym roku wiele będzie nawiązywać do abdykacji Benedykta XVI i wyboru nowego papieża Franciszka.
Kościół św.Brygidy w Gdańsku, 1995 r.Piotr Mazur/Agencja Gazeta Kościół św.Brygidy w Gdańsku, 1995 r.

Tradycja patriotycznej symboliki grobów pańskich sięga XIX w. Poczas rozbiorów w warszawskim kościele sióstr wizytek przy figurze zmarłego Chrystusa ustawiano klatki z kanarkami – symbol zniewolonej ojczyzny. Na Wielkanoc 1946 r. nad pozbawioną dachu ruiną kościoła św. Anny wznosił się krzyż, spod którego wyzierały sierp i młot. Władze szybko zlikwidowały tę aranżację. W pamięci warszawiaków zapisał się za to pierwszy po drugiej wojnie grób pański w kościele św. Krzyża przy Krakowskim Przedmieściu. „Tu i ówdzie umieszczono w nim wspomnienia dopiero co przeżytej tragedii Warszawy: karabin maszynowy, hełm niemiecki, zdobyty przez powstańców, z orłem polskim wymalowanym na boku, pociski armatnie, niewypały i inne rekwizyty wojenne” – notują kroniki parafii św. Krzyża.

W stanie wojennym i tuż po wielkanocne groby niejednokrotnie wykorzystywały symbolikę narodową, a także przypominały o ofiarach politycznych przełomów w PRL. Podczas Okrągłego Stołu w warszawskim kościele św. Anny artysta zrobił makietę Polski otoczonej łańcuchem rozrywanym przez wielkie biało-czerwone ręce. Do czasów PRL nawiązał sześć lat temu sensacyjny „grób lustracyjny” w kościele w Dąbrowie Górniczej. Trwała wówczas dyskusja nad kontrowersyjną ustawą lustracyjną autorstwa PiS. Pod krzyżem znalazły się zakrwawione teczki imitujące te esbeckie. Nad grobem widniał ewangeliczny cytat: „Krew Jezusa, Jego Syna, oczyszcza nas z wszelkiego grzechu”. Twórcy chcieli w ten sposób powiedzieć, że sąd nad tymi, którzy współpracowali z SB, już się dokonał na krzyżu, bo Chrystus także za nich przelał krew. Grób wywołał tak wielkie kontrowersje i zainteresowanie mediów, że jeszcze przed Wielką Niedzielą został zmieniony.

Najbardziej zaangażowane politycznie groby stawały w gdańskim kościele św.

Polityka 13.2013 (2901) z dnia 26.03.2013; Kraj; s. 8
Oryginalny tytuł tekstu: "Groby zaangażowane"
Reklama