Kolejna kadencja Prezesa

„Traktuję ten wynik jako akt zaufania i upoważnienie, żeby być rzeczywistym szefem wielkiego obozu zmian” – powiedział Jarosław Kaczyński, gdy nieco ponad 99 proc. delegatów na warszawski kongres poparło go w wyborach na szefa partii. Rywali nie miał, siedmiu działaczy było przeciw, jeden się wstrzymał. Prezes dostał w prezencie kwiaty i ryngraf, na który składali się posłowie. – Chodzili z kopertą w Sejmie, składka po 20 zł. To drogi ryngraf – mówił jeden z parlamentarzystów. Kaczyński po wyborze podkreślił, że już 26 lat kieruje partią (Porozumienie Centrum plus PiS), co skądinąd nie jest prawdą, bo ostatnim szefem PC był Adam Lipiński, a pierwszym prezesem PiS Lech Kaczyński. „To naprawdę czas bardzo długi. Zastanawiałem się nad tym, czy stanąć do wyborów po raz kolejny. Jeśli Bóg pozwoli, po zakończeniu tej kadencji będzie to 30 lat. Bardzo, bardzo długo” – mówił Kaczyński. Ale nikt w PiS nie ma wątpliwości, że prezes na żadną emeryturę się nie wybiera i że będzie na czele partii tak długo, jak będzie chciał. Ministrowie się ociągają Przemówienie prezesa nie wybiegało aż tak daleko w przyszłość. Była to opowieść o trudnej drodze do władzy, gdy PiS miał rację, ale był nieustannie atakowany w mediach głównego nurtu. „Przez 25 lat byłem przedmiotem obróbki” – pochwalił się prezes. Dodał, że zwycięstwo okazało się możliwe także dzięki temu, że zignorował rady części zwolenników, którzy namawiali do złagodzenia linii np. w kwestii katastrofy smoleńskiej. Z satysfakcją wspomniał, jak przed trzema laty program partii, zamówiony u ekspertów na kongres w Sosnowcu, nie został zaakceptowany przez kierownictwo ugrupowania i media nie zauważyły, że PiS nie przedstawił dokumentu, a jedynie wystąpienie programowe prezesa. Prezes docenił też zbliżone do PiS organizacje – kluby „Gazety Polskiej”, koła radiomaryjne, ruch Lecha Kaczyńskiego, think tanki. Kluczowe były jednak fragmenty przemówienia odnoszące się do rządu. Kaczyński zapowiedział na koniec roku drugą część kongresu, która oceni pierwsze 12 miesięcy rządów, ale już na sobotnim zjeździe wystąpił w roli recenzenta. „Idziemy we właściwym kierunku, ale kolumna nam się rozciągnęła, jest czołówka, ale jest też ariergarda, są tabory” – zdiagnozował prezes. Z dalszych słów Kaczyńskiego wynikało, że miał na myśli Witolda Waszczykowskiego, który podpadł powolną wymianą kadr w dyplomacji, Pawła Szałamachę, który zbyt wolno uszczelnia system podatkowy, oraz Konstantego Radziwiłła za całokształt ochrony zdrowia. Mniej jednoznaczna była wzmianka o zmianach personalnych. „Było ich bardzo dużo, ale nie za dużo – za mało. Ale jeżeli jest ich tak dużo, to muszą być popełniane błędy, tego się nie da uniknąć, w błędach nie ma nic złego, pod jednym warunkiem: że będą naprawiane” – mówił Kaczyński. Można to odczytać jako krytykę ministra skarbu Dawida Jackiewicza i reakcję na wiadomości o pierwszych konfliktach w spółkach Skarbu Państwa, gdzie krzyżują się wpływy ważnych polityków obozu władzy. Kaczyński chwalił Beatę Szydło, ale – co charakterystyczne – raczej za zasługi w kampanii wyborczej niż za to, jak rządzi. Bohaterem przemówienia prezesa był natomiast wicepremier i minister rozwoju Mateusz Morawiecki, który ma wprowadzić „nowy porządek gospodarczy”. Kaczyński powiedział wręcz, że „dziś całość spraw to plan Morawieckiego”, a nazwisko ministra – jako człowieka, który ma wyzwolić gospodarkę spod wpływów Leszka Balcerowicza – padło kilka razy. Szef PiS zapowiedział też zmiany w OFE. Konkretów nie ujawnił, zdradził jedynie, że chodzi o przekazanie pieniędzy z Funduszy dla Polaków, by stanowiły podstawę ich oszczędności emerytalnych. Elementem tego planu byłyby też gwarancje rządowe w wysokości 35 mld zł. Szczegóły pomysłu ma dopracować oczywiście Morawiecki. Czy krytyka ze strony Kaczyńskiego to zapowiedź rekonstrukcji ekipy „dobrej zmiany”? Nasi rozmówcy z rządu uważają, że jest to przesądzone, nie są jedynie zgodni co do terminu operacji. Część z nich spodziewa się rekonstrukcji jeszcze w czasie wakacji, inni już jesienią. – Na razie Kaczyński dał sobie czas na przemyślenie kolejnych ruchów – słyszymy od polityka z otoczenia prezesa. Nieznana jest skala zmiany i czy obejmie też panią premier. Wielu polityków PiS przypuszcza, że zastąpi ją Morawiecki lub Piotr Gliński. Ale coraz częściej mówi się też, że jej następcą mógłby być sam Kaczyński jako „lider na trudne czasy po Brexicie”. PiS po prostu tęskni za prezesem w roli premiera. – A może by tak przyjąć uchwałę kongresu wzywającą Jarosława do objęcia funkcji premiera – żartował w sobotę jeden z posłów, oddając nastroje przynajmniej części ugrupowania. Na kongresie istotne były nie tylko personalia. W związku z wychodzeniem z UE Wielkiej Brytanii – kluczowego sojusznika politycznego PiS – zjazd podjął uchwałę o przyszłości Europy. Partia opowiedziała się za nowym traktatem, osłabieniem Komisji Europejskiej i europarlamentu oraz wzmocnieniem Rady Europejskiej i parlamentów narodowych. Także Kaczyński mówił o konieczności przebudowy Unii w kierunku „związku suwerennych państw”, zaznaczając jednocześnie, że jest za pozostaniem Polski w UE. PiS ma jednak na tyle marginalną pozycję w Europie, że ten wątek kongresu można czytać jako skierowany głównie na użytek wewnętrzny. Z konfliktu o Trybunał Konstytucyjny Kaczyński uczynił pretekst do postawienia postulatu zmiany konstytucji. Zdaniem prezesa należy zmienić ustawę zasadniczą z 1997 r., której przepisy „nie odpowiadają współczesności, często pozostają na papierze i nie określają pozycji Polski w Unii”. Kaczyński przyznał, że nowej konstytucji nie da się zapewne przyjąć w obecnej kadencji (PiS nawet z Kukiz’15 nie ma większości 307 głosów), ale zapowiedział stworzenie projektu. PiS mógłby w ten sposób uczynić z kolejnej kampanii wyborczej plebiscyt w sprawie nowej konstytucji. Działacze w kolejce Na kongresie PiS po macoszemu potraktowało dziennikarzy, trzymając ich w bocznej salce, z dala od działaczy i kuluarów. Kilkorgu z nas udało się jednak przedostać na zjazd; współczesnym „Sezamie, otwórz się!” okazała się prośba o możliwość kupna nowej książki Kaczyńskiego o początkach Porozumienia Centrum w promocyjnej cenie 36 zł. Kuluary, puste w trakcie mowy prezesa, ożyły, gdy przemawiali goście kongresu i szefowie partii satelickich Jarosław Gowin i Zbigniew Ziobro, prześcigający się w zapewnieniach o tym, jak dobrze jest tworzyć zjednoczoną prawicę. – Prezes mówił OK, ale potem cztery razy mi się przysnęło – zwierzył się jeden z delegatów, popijając kawę. Wśród szeregowych działaczy przechadzali się prominentni politycy i od niedawna byli politycy PiS. Wojciech Jasiński z Orlenu w sportowej marynarce nie przypominał menedżera największego koncernu w tej części Europy. Mała kolejka ustawiła się do nowego wiceprezesa PKO BP Maksa Kraczkowskiego, który tuż przed kongresem oddał mandat poselski. Najważniejsi politycy trzymali się jednak pierwszych rzędów. Prowadzący obrady wiceminister Jarosław Zieliński upominał delegatów, by nie podchodzili do prezesa i pani premier i nie prosili o autografy ani nie robili sobie z nimi zdjęć. W końcu jednak zostaliśmy wyśledzeni i poproszeni o opuszczenie sali. Co zabawne, jedynym dziennikarzem, któremu PiS pozwoliło obejrzeć całość kongresu, był korespondent niemiecki. Idą zmiany Kolejna kadencja Kaczyńskiego zaczyna się w najlepszym dla PiS momencie. Partia ma pełnię władzy, dzięki programowi 500 plus jej notowania zbliżyły się do 40 proc., a w dodatku w szeregach opozycji nie widać nikogo, kto byłby równorzędnym rywalem prezesa. Przycichły konflikty na prawicy, dziś to