Sprawa może wydawać się skomplikowana i wiele osób ma wątpliwości: co jeśli wezmą zaświadczenie na pierwszą turę, ale zrezygnują z wyjazdu – gdzie wówczas głosują? A jeśli dostaną zaświadczenie na pierwszą turę, to czy w drugiej, już po powrocie z urlopu, będą mogli głosować u siebie? Czy można wziąć zaświadczenie tylko na drugą turę? Wyjaśniamy.
Zaświadczenie o prawie do głosowania – na jedną czy dwie tury?
Jeśli ktoś już dziś wie, że 28 czerwca nie będzie go w miejscu zameldowania (lub tam, gdzie jest dopisany na stałe do rejestru wyborców), powinien złożyć wniosek do swojego urzędu gminy o zaświadczenie o prawie do głosowania. Można to zrobić pisemnie, telefaksem lub elektronicznie (wzory wniosków dostępne są na stronach urzędów gmin).
Zaświadczenie odbiera się za pokwitowaniem osobiście lub przez upoważnioną osobę (już przy składaniu wniosku podajemy jej nazwisko i numer PESEL). Wniosek trzeba złożyć najpóźniej w piątek 26 czerwca. Wtedy też mija czas na odbiór zaświadczenia. Z takim dokumentem możemy zagłosować w dowolnym lokalu wyborczym w kraju i za granicą (o ile nie wprowadzono jedynie głosowania korespondencyjnego).
Jeśli wyborca złoży wniosek przed pierwszą turą, otrzyma dwa zaświadczenia: na pierwszą i ewentualną drugą turę 12 lipca. Jeśli druga się nie odbędzie, niewykorzystane zaświadczenie można zachować na pamiątkę lub zniszczyć.
Czytaj też: Haracz na władzę. Kto i dlaczego musi się opłacać PiS?
Zgubisz zaświadczenie, to nie głosujesz
Zaświadczeń trzeba pilnować. To dokument ścisłego zarachowania i w razie zagubienia nie można liczyć na wydanie duplikatu. Nie ma znaczenia, czy zostało zgubione, zjadł je pies czy ktoś nam je ukradł. Zasada jest prosta – nie masz zaświadczenia, nie głosujesz.
Trzeba też pamiętać, że jeśli wyborcy zmienią się plany, nie wyjedzie na urlop i będzie chciał oddać głos tam, gdzie zawsze, w miejscu swojego zamieszkania, to i tak musi mieć ze sobą zaświadczenie. Bez niego komisja karty do głosowania nie wyda. Pobranie zaświadczenia powoduje bowiem wykreślenie ze spisu wyborców w miejscu, w którym jest się zameldowanym. Zaświadczenie przed odebraniem karty do głosowania zostawia się w komisji, co jest oczywiste, bo ma zabezpieczać przed wielokrotnym oddaniem głosu przez jednego wyborcę w kilku komisjach.
Jeśli planujemy wyjazd tylko na drugą turę wyborów, to wniosek o zaświadczenie musimy złożyć do piątku 10 lipca.
Dopisanie do spisu wyborców na jedne wybory
A teraz o wzięciu udziału w głosowaniu od drugiej strony, czyli w sytuacji, jeśli już teraz ktoś przebywa poza miejscem zameldowania i w dniu wyborów sytuacja się nie zmieni. To najczęściej dotyczy osób zameldowanych w jednym mieście, a mieszkających w innym. Mają dwie możliwości: dopisanie się do spisu wyborców lub wpisanie do rejestru wyborców.
Można złożyć wniosek o dopisanie do spisu wyborców. Skutek będzie taki, że jednorazowo można wziąć udział w wyborach w miejscu czasowego pobytu (w prezydenckich w dwóch turach). Wniosek można złożyć w urzędzie gminy, w której chcemy głosować osobiście lub drogą elektroniczną. Termin mija 23 czerwca.
Osoby, które dopisały się do spisu przed majowymi wyborami i chcą głosować na terenie tej samej gminy w czerwcu, muszą złożyć wniosek ponownie. Dopisanie się przed pierwszą turą gwarantuje możliwość głosowania także na drugą turę. A kto na pierwszą się nie dopisał, to na drugą będzie się mógł dopisać już od 29 czerwca do 7 lipca 2020 r.
Jak się dopisać do spisu wyborców?
Jak to zrobić elektronicznie? Na Gov.pl wybierz e-usługę „Dopisz się do spisu wyborców”. Zaloguj się profilem zaufanym (lub e-dowodem, jeśli go masz). Wypełnij wniosek i wskaż powód, dla którego chcesz dopisać się do spisu wyborców. Sprawdź wniosek i podpisz go elektronicznie profilem zaufanym (lub e-dowodem). Potwierdzenie złożenia wniosku otrzymasz na swoją skrzynkę na koncie Mój GOV (www.Gov.pl) i podany we wniosku adres e-mail. Jeśli urzędnik stwierdzi we wniosku braki lub błędy, skontaktuje się z tobą: telefonicznie, pocztą tradycyjną, e-mailem lub przez konto Mój GOV.
Tydzień kampanii: Ostry zwrot Dudy. Pomoże mu?
Dopisanie do rejestru wyborców na dłużej
Jest i druga opcja, najczęściej wybierana przez tych, którzy na dłużej przeprowadzili się z miejsca zameldowania do innego miasta. Oni mogą dopisać się do rejestru wyborców w gminie, w której mieszkają. Zmiana nie będzie obowiązywać tylko w najbliższych wyborach, ale także w kolejnych. Wniosek można złożyć drogą elektroniczną lub osobiście w urzędzie gminy czy miasta.
Aby złożyć wniosek przez internet konieczne jest założenie profilu zaufanego. Jak złożyć wniosek o wpis do rejestru wyborców? Na Gov.pl wybierz e-usługę „Złóż wniosek o wpisanie do rejestru wyborców”. Kliknij przycisk: „Złóż wniosek”, i zaloguj się profilem zaufanym (lub e-dowodem, jeśli go masz).
W tej opcji trzeba będzie dołączyć dodatkowe załączniki, które pozwolą zweryfikować miejsce stałego zamieszkania. Może to być np: umowa najmu mieszkania, umowa o pracę lub rachunek za gaz czy prąd na nasze imię i nazwisko. Potwierdzenie złożenia wniosku otrzymasz na swoją skrzynkę na koncie Mój GOV (www.gov.pl) i podany we wniosku adres e-mail. Następnie należy poczekać na odpowiedź z urzędu – samo złożenie wniosku nie jest jednoznaczne z jego akceptacją
Decyzja wydawana jest przez urząd w ciągu 3–5 dni. Wniosek trzeba złożyć najpóźniej do 23 czerwca.
Wiadomo, że urlop i wybory polityczne nie bardzo idą ze sobą w parze. Ale jest wiele możliwości, aby nie pozbawiać się prawa do głosowania, i warto z nich korzystać.