Koalicja Obywatelska i jej zwolennicy byli zachwyceni opublikowanym w poniedziałek sondażem Kantar Public, który pokazał 4 pkt proc. wzrostu dla KO, co dało jej 31 proc. (lub 35 proc. wśród zdecydowanych wyborców), 3 pkt proc. więcej niż PiS. W lipcu sondaż tej samej agencji dał KO 1 pkt proc. przewagi nad PiS, ale to pierwszy raz od wyborów w 2019 r., kiedy KO cieszy się wyraźną przewagą.
Czytaj też: Czy PiS już przegrał, czy tylko trochę? Trzy scenariusze
PiS utrzymuje przewagę, ale coraz mniejszą
Z jednej strony ta sytuacja nie jest niespodziewana. Gdy patrzymy na średnie sondażowe od czerwca, widać, że PiS stracił ok. 3 pkt proc. i ma obecnie mniej więcej 35 proc. poparcia. W tym samym okresie KO zyskała co najmniej 2 pkt proc. i dziś ma ok. 29 proc. Prawdopodobieństwo, że PiS wyprzedza KO, spadło do 0,8 – czyli jest wysoce prawdopodobne, że PiS pozostaje na prowadzeniu, ale nie jest już całkowicie pewny wygranej. Nie dziwi zatem, że w niektórych sondażach poparcie dla PiS i KO jest bardzo zbliżone.
Z drugiej strony nie należy zbytnio przywiązywać wagi do pojedynczych sondaży. Jak widać na wykresie trendów, wynik Kantar Public – pomarańczowa kropka tuż nad linią trendu PiS – wyraźnie odstaje od pozostałych. Żaden inny wynik sondażowy KO nie jest do niego zbliżony. Taki rezultat jest zgodny z tendencją badań Kantar Public przeprowadzanych metodą face-to-face (CAPI), które wykazują wyższe poparcie dla KO niż sondaże innych agencji.
Jak pokazuje wykres szacunków według poszczególnych ośrodków badawczych, dwie główne partie zajmują obecnie takie same pozycje w sondażach CAPI Kantar Public, ale we wszystkich innych sondażowniach PiS ma przewagę – od 4 do 16 pkt proc. Warto zauważyć, że w każdym z pięciu sondaży wykonanych po badaniu Kantar Public (zrealizowanym 14–19 października, ale dopiero teraz upublicznionym) PiS nadal utrzymuje wyraźną przewagę.
Czytaj też: Tusk musi iść na całość i pokazać, kto jest „ruską onucą”
Mniejsze partie stabilnie
Ważniejszym – choć nieco mniej emocjonującym – wnioskiem z najnowszych sondaży jest to, że w miarę jak KO i Polska 2050 zyskują na popularności, powoli zmniejsza się przewaga PiS. Wzrost poparcia dla KO był stopniowy i spójny we wszystkich sondażach, poparcie dla Polski 2050 jest z kolei bardziej zmienne, a w kilku ostatnich badaniach jej wynik był dużo wyższy niż obecna średnia 13 proc. Wzrost popularności KO jest mocniej skorelowany ze spadkiem poparcia dla PiS, jeżeli jednak Polska 2050 będzie osiągać bardziej konsekwentne wyniki, istnieje możliwość, że jeszcze zmniejszy się poparcie dla partii Jarosława Kaczyńskiego.
Wśród innych formacji widać większą stabilność. Lewica utrzymuje się na poziomie 9 proc., Konfederacja ma 7 proc. i jest prawie pewna, że przekroczy próg wyborczy, ale przyszłość PSL (z wynikiem 5 proc.) pozostaje niepewna.
Prof. Woleński: Wuj to wuj, a demokracja to demokracja
Opozycja daleka od komfortu rządzenia
Szacunkowe udziały w sejmowych mandatach sugerują, że gdyby wybory odbyły się w najbliższą niedzielę, inicjatywa utworzenia kolejnego rządu leżałaby zdecydowanie po stronie opozycji. Chociaż PiS pozostałby największą partią z 202 mandatami, nie byłby w stanie stworzyć koalicji – nawet przy wsparciu Konfederacji (16 mandatów) i PSL (9 mandatów).
Jednocześnie każda koalicja, którą mogłaby utworzyć opozycja, byłaby krucha pod względem liczebnym i ideologicznym – KO-Polska 2050-Lewica miałaby 232 mandaty, jeśli dodać PSL – 241. Chociaż KO z pewnością czuje się podbudowana ostatnimi sondażami, będzie potrzebowała dalszego spadku poparcia dla PiS, zanim zacznie czuć się komfortowo, jeśli chodzi o możliwość utworzenia stabilnego rządu.
Podkast: Co się dzieje w PiS? Kiedy odejdzie Morawiecki i kto go zastąpi?