Przejdź do treści
Reklama
Reklama
Kultura

Artyści w jaskini

Sztuka narodziła się w epoce lodowcowej

Fragment zdobionej kości renifera znalezionej we francuskim Madeline, epoka paleolitu. Fragment zdobionej kości renifera znalezionej we francuskim Madeline, epoka paleolitu. The Trustees of the British Museum
40 tys. lat temu w ochładzającym się klimacie ówczesnej Europy narodziła się sztuka. Od razu najwyższej estetycznej próby. Londyńskie British Museum zgromadziło najciekawsze eksponaty na wystawie „Sztuka epoki lodowcowej”.
Wenus z Lespugue, która zachwyciła Picassa, 26-24 tys. lat p.n.e.Daniel Ponsard/MNHN Wenus z Lespugue, która zachwyciła Picassa, 26-24 tys. lat p.n.e.

Wysportowany, muskularny mężczyzna, którego tors zamiast ludzkiej wieńczy głowa geparda, trzyma w ręce butelkę z wodą. Obraz wzmacnia hasło „naturally superior performance” – naturalnie nadzwyczajna sprawność. To jedna z reklam kampanii społecznej promującej picie wody, akcję przeprowadzono w trakcie igrzysk olimpijskich w Londynie w ubiegłym roku. Nic niezwykłego, artyści często wykorzystują zwierzęce cechy, by podkreślić szczególne aspekty charakteru – w tym przypadku gepard oznacza niezwykłą szybkość.

Napoleon za zwierzęta symbolizujące jego imperialną władzę wybrał orła – znak Cesarstwa Rzymskiego, już od starożytności oznaczający zwycięstwa wojskowe – oraz pszczoły, wyraz nieśmiertelności i odnowy. Inni monarchowie dla podkreślenia nadludzkich cech swojej władzy chętnie korzystali z symboliki wyrażanej w postaciach lwów, niedźwiedzi, wilków. Twórca olimpijskiej reklamy sięgnął więc do dobrze ugruntowanej tradycji. Ba, popełnił wręcz plagiat, o czym przekona się każdy zwiedzający wystawę „Ice Age Art: Arrival of the Modern Mind” (Sztuka epoki lodowcowej: nadejście nowoczesnego umysłu), przygotowaną przez Jill Cook w British Museum w Londynie.

Ekspozycja zgromadziła 130 dzieł sztuki i obiektów powstałych w okresie od 40 do 10 tys. lat temu na terytorium Europy sięgającym od Rosji, przez Europę Środkową, po Francję i Hiszpanię, gdzie zachwycają malowidła naskalne w jaskiniach Altamiry i Lascaux. Warunki życia dalece odbiegały od dzisiejszych. Klimat ulegał ochłodzeniu, człowiek – homo sapiens – musiał dzielić przestrzeń i rywalizować o zasoby ze swoim kuzynem, człowiekiem neandertalskim. Biedny neandertalczyk nie przeżył konkurencji, lecz w lepszych czasach przedstawiciele obu gatunków wchodzili nawet w relacje intymne, co niedawno potwierdzili wścibscy uczeni na podstawie analiz materiału genetycznego.

Polityka 16.2013 (2904) z dnia 16.04.2013; Kultura; s. 82
Oryginalny tytuł tekstu: "Artyści w jaskini"
Reklama