Osoby czytające wydania polityki

„Polityka”. Największy tygodnik w Polsce.

Wiarygodność w czasach niepewności.

Subskrybuj z rabatem
Kultura

Klątwa Dziadów

Klątwa Dziadów. O grzechach Kościoła w polskim teatrze

„Śmierć Jana Pawła II” , reż. Jakub Skrzywanek. „Śmierć Jana Pawła II” , reż. Jakub Skrzywanek. Magda Hueckel
Juliusz Osterwa mówił, że teatr jest dla tych, którym nie wystarcza Kościół. O jego grzechach mówią liczne współczesne spektakle. Ale nie tylko Kościołowi się dostaje. Także widzom.
„Klątwa”, reż. Oliver Frljić.Magda Hueckel „Klątwa”, reż. Oliver Frljić.

Wielkanocna niedziela 2005 r., ostatnie publiczne wystąpienie schorowanego Jana Pawła II – po zabiegu tracheotomii, z rurką w krtani – kolejne komunikaty o pogarszającym się stanie zdrowia, relacjonowana przez media agonia, wreszcie 2 kwietnia, godz. 21.37, początek równie medialnej żałoby. W wystawionej w poznańskim Teatrze Polskim „Śmierci Jana Pawła II” Jakub Skrzywanek zabiera widzów za kulisy. W watykańskiej kaplicy zamienionej w oddział intensywnej terapii papież u kresu swojej drogi staje się człowiekiem, ale inaczej niż w filmach z Piotrem Adamczykiem.

Rytualność do bólu

Scenariusz jest oparty na wspomnieniach bliskich Jana Pawła II oraz na doświadczeniu ekspertów od medycyny paliatywnej. 30-letni Skrzywanek ma już na koncie m.in. inscenizację „Mein Kampf” Hitlera i sceniczną rekonstrukcję gwałtu Romana Polańskiego na 13-letniej Samancie Geimer, opartą na jej sądowych zeznaniach z 1977 r. Tu też wybiera głośny i medialny temat, ale nie próbuje rozliczać bohatera z jego grzechów, konfrontować z oskarżeniami (m.in. o co najmniej bierną postawę wobec pedofilii w Kościele). Przynajmniej nie bezpośrednio. Spektakl jest półtoragodzinnym performansem, niezwykle precyzyjnie rozpisanym i wykonanym układem choreograficznym wokół ciała umierającego papieża, a potem papieża umarłego. Wszystko jest tu rytuałem, tylko cierpienie człowieka się z tego porządku wyłamuje.

Na telebimie wyświetlany jest fragment papieskiej encykliki „Evangelium vitae”, w której popiera rezygnację z tak zwanej uporczywej terapii. A na scenie grany poruszająco przez Michała Kaletę Jan Paweł II z trudem oddycha, charczy, ślini się, jest przewijany, cewnikowany, pielęgniarz dłonią w rękawiczce wyjmuje mu resztki jedzenia z ust.

Polityka 8.2022 (3351) z dnia 15.02.2022; Kultura; s. 76
Oryginalny tytuł tekstu: "Klątwa Dziadów"
Reklama