Marta Strzelecka, Beskid bez kitu. Zima, Wydawnictwo Libra
Być może ktoś z Państwa pamięta klasykę kina radzieckiego „Cienie zapomnianych przodków” (na podstawie książki zresztą), których reżyser niezwykle pieczołowicie odtwarza codzienność Hucułów. Marta Strzelecka robi coś bardzo podobnego ze światem przedwojennych Łemków – rekonstruuje go w najdrobniejszych szczegółach, snując opowieść o dzieciach, które planują wyprawę po zaginionego ojca. Autorka, dzięki niezwykle gęstej, plastycznej prozie, opowiada o łemkowskich zwyczajach, ludowych wierzeniach, strojach, ale także o relacjach przyrody i człowieka. W warstwie plastycznej książka wygląda jak reprint przedwojennej publikacji – nie tylko dlatego, że mamy tu ilustracje wykonane techniką drzeworytu. Pewnej archaizującej stylizacji uległ cały układ książki, włącznie z typografią. Wyjątkowa rzecz dla małych czytelników.
Czytaj też: Jak pisać, żeby dzieci chciały czytać?
Monika Utnik-Strugała (tekst), Piotr Socha (ilustracje), Brud, Dwie Siostry
O ile u Strzeleckiej ilustracje były dodatkiem do tekstu, o tyle w „Brudzie” jest odwrotnie. Zabawne, groteskowe obrazy Piotra Sochy zdecydowanie dominują w tej książce, która jest opowieścią o ludzkiej higienie i rozmaicie rozumianej „czystości”, również tej rytualnej czy religijnej. Narracja rozciąga się w czasie od antyku po współczesność i ma formułę zbioru ciekawych, historycznych anegdot – co w przypadku książki dla dzieci jest akurat zaletą.
Czytaj też: Jak z toaletą bywało. Dzieje brudu i higieny
Roksana Jędrzejewska-Wróbel (tekst), Marianna Oklejak (ilustracje), Szklana góra, Wydawnictwo Bajka
„Szklana góra” to jedna z książek wydanych w cyklu „Baśnie nie dość znane”, w których autorka na nowo interpretuje dawne opowieści, dając im współczesną scenografię i współczesnych bohaterów. W przypadku „Szklanej góry” zabieg zdecydowanie się powiódł, mamy tu bowiem historię Hani, która wychowuje się w domu z dość lękliwą i bojącą się życia mamą. Dlatego największym przeciwnikiem głównej bohaterki jest król strachu, który nie pozwala jej rozwinąć skrzydeł. Motywująca i wzmacniająca książka, a do tego ciekawa plastycznie, bo ilustracje wykonała Marianna Oklejak.
Eric Carle, Małe nasionko, przeł. L. Hadder, Wydawnictwo Tatarak
Zaskakująco nostalgiczna – jak na tego autora – książka o pokonywaniu przeciwności, przemijaniu i cyklu życia. Tytułowe małe nasionko, choć wydawało się najsłabsze spośród rówieśników, wędruje przez niebezpieczny świat, by w końcu znaleźć w nim swoje miejsce. I jak to w przypadku Carle – malarskie ilustracje są doskonałą grą prostych kompozycji i soczystych barw.
Julia Donaldson (tekst), Axel Scheffler (ilustracje), Najelegantszy olbrzym w mieście, przeł. Michał Rusinek, Wydawnictwo Tekturka
Na koniec również klasyka będąca czymś w rodzaju małego manifestu antykonsumpcyjnego. Tytułowy olbrzym pewnego dnia postanawia, że przejdzie stylową metamorfozę. Porzuci dawne połatane ubranie i stanie się prawdziwym elegantem. Idzie więc do miasta, zamawia garnitur i wygląda wspaniale, ale w drodze do domu spotyka swoich przyjaciół, którzy są w potrzebie, i rozdaje ubrania (np. koszula zamienia się w żagiel), aż w końcu nie zostaje mu nic. Nic poza dawnymi, zniszczonymi ubraniami. Jednak w zamian zyskuje wdzięczność i uczucia przyjaciół. Bardzo klasyczna, ale aktualna rzecz o przyjaźni, skromności i poświęceniu.
Czytaj też: Co się stało z przyjaźnią?