Przejdź do treści
Reklama
Reklama
Kultura

Od gotyku do gier 8-bitowych. Kujawsko-Pomorskie opowiada swoją historię na EXPO w Osace

Zasada Kopernikańska Zasada Kopernikańska Adrian Chmielewski / mat. pr.
Kujawy i Pomorze, celebrujące Rok Ludzi Nauki, będą gospodarzem tygodnia pod hasłem Copernicus (Remix) podczas Expo 2025 w Osace. Od 11 do 17 września sztuka spotka się tam z nauką, moda z technologią, a tradycja z popkulturą.

Gdy myślimy o Kujawsko-Pomorskiem, w głowie pojawiają się pierniki z Torunia, gotyckie mury i spokojny nurt Wisły. Ten region właśnie szykuje się do zaprezentowania jak połączyć tradycję z futurystyczną wizją i zachwycić Japonię. Marszałek Województwa Piotr Całbecki patrzy na ten projekt nie tylko jako na promocję regionu, ale też jako opowieść o tożsamości mieszkańców: – Kujawsko-Pomorskie to miejsce, w którym dobrze się żyje. To przestrzeń, w której można się zatrzymać, odpocząć i jednocześnie sięgać dalej – aż po gwiazdy. Dlatego nasza obecność w Osace pokazuje nie tylko piękno regionu, ale też jego innowacyjność i otwartość. Chcemy, by świat zobaczył nas jako wspólnotę, która czerpie siłę z tradycji, a zarazem odważnie eksperymentuje i szuka nowych dróg rozwoju – podkreśla gospodarz województwa.

Zbroja CzochralskiegoWeronika Walijewska/mat. pr.Zbroja Czochralskiego

Zbroja jak z anime, kryształ jak z procesora

Największą gwiazdą programu będzie „Zbroja Czochralskiego” – kostium modowy według koncepcji Jana Świerkowskiego, kuratora art & science, zaprojektowany przez Rad Duet, laureatów Złotej Nitki, i ożywiony przez kolektyw panGenerator, nagrodzony Paszportem Polityki w kategorii kultura cyfrowa. Historia instalacji przywodzi na myśl mangi Hayao Miyazakiego: dziewczynka wspina się na strych i odnajduje zapiski genialnego dziadka – szkic niezwykłej zbroi. Po jej wykonaniu kostium pozwala odczuwać tchnienie kosmicznego promieniowania i przemienia dziewczynkę w superbohaterkę. – Inspiracją była dla mnie postać urodzonego na Pałukach Jana Czochralskiego, uczonego, którego metoda wytwarzania kryształów krzemu otworzyła drogę do ery komputerów – mówi Jan Świerkowski, kurator wystawy Copernicus (Remix).„Zbroja Czochralskiego” pokazuje, że nauka może być źródłem emocji i wyobraźni, a w połączeniu ze sztuką zmienia sposób, w jaki patrzymy na siebie.

Z jednej strony – pałuckie rękodzieło i lokalne ornamenty. Z drugiej – multimedialna siatka świetlna i estetyka science fiction. Spotkanie przeszłości i przyszłości w jednym artystycznym kostiumie - a także ukłon w stronę regionu, w którym od niedawna działa nowoczesne Kujawsko-Pomorskie Centrum Naukowo-Technologiczne im. profesora Jana Czochralskiego.

Retro-gry, które opowiadają o kosmosie

Kolejna atrakcja to wystawa gier Instytutu B61 „Zasada Kopernikańska”, stworzona we współpracy z artystą Tomaszem Wlaźlakiem. Trzy maszyny arcade, migające neonami, zabiorą odwiedzających w podróż po kosmosie. Nie chodzi tu jednak o tzw. zwykłą strzelankę. Tu stawką jest pytanie o etykę. Czy w galaktycznej pogoni zawsze musimy niszczyć? Co stanie się, gdy nie będziemy mogli obsadzić samych siebie w roli bohaterskich zdobywców?

Twórcy puszczają oko do Japonii – kraju, który kocha retro estetykę lat 80. i 90. W Osace, mieście neonów i starych salonów gier, te automaty odnajdą się jak w domu. A przy okazji przypomną, że to właśnie Kujawsko-Pomorskie – region Kopernika, od wieków patrzy w niebo stawiając pytania, które nadają nowy kierunek i spojrzenia na świat.

Zasada KopernikańskaAdrian Chmielewski/mat. pr.Zasada Kopernikańska

Muzyka, pierniki i Słońce

Wieczorami scena należeć będzie do muzyki. Steve Nash i Nina Minor w ramach Project Piano pokażą, jak muzyka elektroniczna, która w Japonii ma status kultowej brzmi w polskim wydaniu. Mariusz Lubomski doda do programu melancholii i liryzmu. A ci, którzy wolą być twórcami, a nie tylko odbiorcami, usiądą przy konsolach w instalacji DJ’a Funktion, by stworzyć własną 8-bitową symfonię. Chciałbym, aby moja instalacja była nie tylko świetną zabawą, ale też zaproszeniem dla japońskiej publiczności do wspólnego grania i odkrywania dźwięków – mówi trzykrotny mistrz świata DJ-ów IDA.

A skoro w Japonii pojawi się Kujawsko-Pomorskie, to także korzenne przysmaki z Torunia. Ale nie takie, jakie znamy z cukierni. Odwiedzający EXPO skosztują piernikowych lodów i kosmicznych pierników w futurystycznej odsłonie oraz dań przygotowanych przez znanego kucharza Artura Moroza. Smaki z Kujaw i Pomorza połączą tradycję z eksperymentem – dokładnie tak, jak cały program.

Nie zabraknie również nauki w najczystszej postaci – od Kopernika po współczesnych badaczy, którzy rozwijają jego dziedzictwo. Na pokazach astronomicznych odwiedzający będą mogli zajrzeć w głąb Słońca, posłuchać o rozbłyskach oraz wybuchach – i na moment poczuć się jak uczniowie Kopernika – mówi astronom i popularyzator nauki Sebastian Soberski.

Japonia to kraj przyszłości utkanej ze wspomnień o przeszłości. Retro-konsole stoją tam tuż obok wieżowców, a manga jest tak samo ważnym medium, jak i muzyka klasyczna. Nic dziwnego, że Kujawsko-Pomorskie właśnie tutaj pragnie pokazać swoje możliwości. Jak mówi Marszałek Piotr Całbecki - Nasz region ma dwie twarze: historyczną, opartą o bogate dziedzictwo kulturowe – i tę nowoczesną, śmiałą, sięgającą gwiazd. Chcemy, aby na EXPO było widać zarówno naszą dumę z przeszłości, jak i nasze spojrzenie w przyszłość. Tak rozumiemy wolność: zakorzenienie w kulturze i odwagę sięgania aż po kosmos. W Osace te dwa światy połączą się w jedną spójną opowieść.

Materiał przygotowany przez Pracownię Szumu.

Reklama

Czytaj także

null
Kraj

Ziobrowie na wygnaniu. Jak sobie poradzą? „Trafiło ich. Ale mają plan B, już trwają zabiegi”

Zbigniew Ziobro wciąż nie wraca do Polski. Jaka przyszłość czeka byłego ministra sprawiedliwości i jego żonę Patrycję – do niedawna najbardziej wpływową parę polskiej polityki?

Anna Dąbrowska
25.11.2025
Reklama