„Polityka”. Pilnujemy władzy, służymy czytelnikom.

Prenumerata roczna taniej o 20%

OK, pokaż ofertę
Film

Człowiek enigma

Recenzja filmu: „Gra tajemnic”, reż. Morten Tyldum

Benedict Cumberbatch (siedzi) w roli Alana Turinga Benedict Cumberbatch (siedzi) w roli Alana Turinga Forum Film / materiały prasowe
Film zmusza do spojrzenia na historię nie jak na spontaniczną walkę wrogich żywiołów, tylko gabinetowy teatr, w którym wszystko z góry wiadomo.

O roli Polaków w złamaniu kodu Enigmy pada w tym filmie całe jedno zdanie, powtórzone aż dwukrotnie. Nasi przekazali brytyjskiemu wywiadowi na początku wojny nowiutki egzemplarz maszyny szyfrującej wykradzionej Niemcom. Cała reszta to już zasługa profesora Alana Turinga i jego zespołu, miesiącami głowiącego się w Bletchley Park nad usprawnieniem wynalazku zwanego bombą kryptologiczną. Można się zżymać lub nie, jednak nie o palmę pierwszeństwa, czyli o wkład w rozwiązanie zagadki Enigmy w „Grze tajemnic” Mortena Tylduma chodzi. Na pierwszy plan wybija się tajemnica psychiki Turinga. Był geniuszem matematycznym, a zarazem nieumiejącym współpracować, bezradnym jak dziecko outsiderem, z najwyższą trudnością nawiązującym towarzyskie kontakty. Grający go Benedict Cumberbatch świetnie ten rodzaj niezręczności – czy zablokowania – oddaje. Za większością problemów Turinga stał skrywany homoseksualizm, ale to nie tłumaczy wszystkiego. Ambicją nieznośnie staroświeckiego w formule biograficznego filmu jest ukazanie go w roli pana życia i śmierci, niemal Boga decydującego o tym, kto ma na froncie zginąć. Turing złamał szyfr, lecz gra toczyła się o to, żeby nie domyślili się tego Niemcy. Ceną była śmierć setek tysięcy ludzi, których nie ostrzeżono w porę, choć alianci wiedzieli, że mają zginąć. Mniejsze zło. Film zmusza do spojrzenia na historię nie jak na spontaniczną walkę wrogich żywiołów, tylko gabinetowy teatr, w którym wszystko z góry wiadomo. Zwolennicy teorii spiskowych bardzo się ucieszą.

Gra tajemnic, reż. Morten Tyldum, prod. USA, 114 min

Polityka 3.2015 (2992) z dnia 13.01.2015; Afisz. Premiery; s. 70
Oryginalny tytuł tekstu: "Człowiek enigma"
Więcej na ten temat
Reklama

Czytaj także

Rynek

Życie usłane Lotosem. Sprawdzamy, ile ludzie bliscy Obajtkowi zarabiają w norweskiej spółce Orlenu

Dochody uzyskiwane i opodatkowane w Norwegii stanowią w tym kraju informację publiczną. Zapytaliśmy więc tamtejszy urząd podatkowy o zarobki w orlenowskiej spółce.

Anna Dąbrowska, Mieszko Czarnecki
05.06.2023
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną