Osoby czytające wydania polityki

„Polityka”. Największy tygodnik w Polsce.

Wiarygodność w czasach niepewności.

Subskrybuj z rabatem
Książki

Wymyślanie przeszłości

Recenzja książki: Julian Barnes, "Poczucie kresu"

materiały prasowe
Autor zaciera różnicę między fikcją a prawdą. Manipuluje czytelnikiem i go zwodzi.

Dopiero czwarta nominacja do Nagrody Bookera przyniosła Julianowi Barnesowi to prestiżowe wyróżnienie. „Poczucie kresu” to rzecz znakomita. Barnes – co charakterystyczne dla jego prozy, a zarazem bliskie powieściom Javiera Maríasa oraz Philipa Rotha – zaciera tutaj różnicę między fikcją a prawdą. Manipuluje czytelnikiem, zwodzi go, by pokazać, że wszystko, co się wydarza, może być czymś zupełnie innym, niż się początkowo wydawało.

Główny bohater powieści i jej narrator Anthony Webster jest starszym panem, który niczym się nie wyróżnia. Prowadzi najzwyklejsze w świecie życie, które jest w stanie streścić na trzech stronach maszynopisu. Brak w nim wielkich napięć. Nawet rozwód z żoną nie jest dla niego specjalnie przykrym zdarzeniem. Jednak za tą fasadą przeciętności skrywa się dramat. Webster przywołuje czasy szkolne, jeszcze sprzed rewolucji seksualnej. Wspomina dawnych kolegów i związki z kobietami. Pierwszy z nich był wyjątkowo nieudany. W dodatku zakończył przyjaźń Webstera z wybitnie inteligentnym Adrianem Finnem, który związał się z jego byłą dziewczyną. Gdy Webster wyjechał na parę miesięcy do Stanów Zjednoczonych, Finn popełnił samobójstwo.

Po 40 latach od tych wydarzeń historia znajduje dopełnienie. Webster ma otrzymać w spadku pamiętnik przyjaciela z młodości. Musi nawiązać relacje z kobietą, która ich rozdzieliła, i skonfrontować się z własną, tak do tej pory uładzoną, przeszłością. W „Poczuciu kresu” Eros sąsiaduje z Tanatosem, a wyparcie – z winą. Barnes obnaża łatwość, z jaką przystosowujemy rzeczywistość do naszych oczekiwań i wyobrażeń. Pokazuje, w jaki sposób wymazujemy z pamięci to, co niewygodne.

Julian Barnes, Poczucie kresu, przeł. Jan Kabat, Świat Książki, Warszawa 2012, s. 176

Polityka 21.2012 (2859) z dnia 23.05.2012; Afisz. Premiery; s. 82
Oryginalny tytuł tekstu: "Wymyślanie przeszłości"
Więcej na ten temat
Reklama

Czytaj także

null
Kraj

Przelewy już zatrzymane, prokuratorzy są na tropie. Jak odzyskać pieniądze wyprowadzone przez prawicę?

Maszyna ruszyła. Każdy dzień przynosi nowe doniesienia o skali nieprawidłowości w Funduszu Sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry, ale właśnie ruszyły realne rozliczenia, w finale pozwalające odebrać nienależnie pobrane publiczne pieniądze. Minister sprawiedliwości Adam Bodnar powołał zespół prokuratorów do zbadania wydatków Funduszu Sprawiedliwości.

Violetta Krasnowska
06.02.2024
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną