Recenzja książki: Olga Święcicka, „Mnie nie ma. Rozmowa z Maciejem Nowakiem”

W nadmiarze wywiadów rzek trudno odpędzić myśl, że ich autorzy idą na łatwiznę, zamiast tworzyć reporterskie, wielogłosowe sylwetki, po prostu włączają dyktafon. Podobny zarzut można postawić tej książce.

Maciej Nowak – były szef Teatru Wybrzeże w Gdańsku i Instytutu Teatralnego, obecnie łączący dyrektorowanie poznańskiemu Teatrowi Polskiemu z jurorowaniem w polsatowskim show „Top Chef” – nigdy swoich poglądów nie ukrywał. Nie tylko ze sfery, w której, jak sam zauważa, funkcjonuje: „jedzenie, pedalstwo, teatr”. Przeciwnie, prezentował je w licznych wywiadach i w felietonach prasowych. Ponownie więc nie szczędzi krytyki kapitalistycznej Polsce, przywołuje osiągnięcia PRL (przy okazji przypominając, że wbrew dzisiejszym głosom nie wszyscy jego obywatele byli represjonowanymi bohaterami walki o wolność). Wyśmiewa mody aspirującej klasy średniej, także kulinarne. Sprzeciwia się budowaniu przez gejowskich działaczy wizerunku geja ofiary, sam jest za pokazywaniem ludzi sukcesu, których jedną z wielu cech jest homoseksualizm. Ciekawiej robi się, gdy mówi o rzeczach, o których dotąd nie pisał – intymnych. O trudnych związkach z młodszymi partnerami, o poczuciu osobności, o stosunku do swojego ciała: „Wiem, że jestem grubasem. A tak szczerze to bardziej jestem zagubioną w sobie małą dziewczynką. Jest we mnie wielki dysonans między tą moją ofensywną fizycznością a choćby cichym głosem”. „Proponowałem dla naszej książki tytuł »I co z tego?«, bo chciałem zasiać zwątpienie, czy na pewno trzeba wkładać siebie w jakiekolwiek ramy” – mówi Nowak. Dlatego mimo zastrzeżeń książkę przeczytać warto. W świecie, który premiuje proste recepty, jednoznaczne etykietki i łatwe podziały na „naszych” i „ich”, przypomina, że człowiek, a z nim świat są znacznie bardziej skomplikowani.

Olga Święcicka, Mnie nie ma. Rozmowa z Maciejem Nowakiem, Wyd. Czarne, Wołowiec 2015, s. 253

Książka do kupienia w sklepie internetowym Polityki.