Nazizm i ornitologia
Recenzja książki: Beata Dżon-Ozimek, Michał Olszewski, „Ptaki krzyczą nieustannie. Historia Günthera Niethammera, esesmana i ornitologa z Auschwitz”
Banalność zła w jego najprostszym wydaniu: historia badacza, który zostaje obozowym strażnikiem w Auschwitz, a potem nikt go z tego nie rozlicza. Dżon-Ozimek i Olszewski zarysowują olbrzymią perspektywę, by pokazać powolne narodziny nazizmu i stopniowy wzrost jego poparcia w społeczeństwie niemieckim lat 30. i 40. Ich reportaż historyczny jest w równym stopniu opowieścią o uwikłanej w historię jednostce – Güntherze Niethammerze, ornitologu, podróżniku, badaczu i tylko przez chwilę esesmanie – co o jego czasach, rodzinie, współpracownikach, ich marzeniach o koloniach i wielkiej Rzeszy. Niethammer nie wyróżniał się okrucieństwem, nie pragnął służby w Auschwitz, ale samą swoją obecnością sankcjonował ten system i pozwalał mu trwać. Jednocześnie jest to historia przemian ornitologii w XIX i XX w.
Beata Dżon-Ozimek, Michał Olszewski, Ptaki krzyczą nieustannie. Historia Günthera Niethammera, esesmana i ornitologa z Auschwitz, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2023, s. 504