Osoby czytające wydania polityki

„Polityka”. Największy tygodnik w Polsce.

Wiarygodność w czasach niepewności.

Subskrybuj z rabatem
Książki

Barwy dawnego Iranu

Recenzja książki: Pietro Citati, "Wiosna Chosrowa. Dwadzieścia wieków cywilizacji irańskiej"

20 wieków cywilizacji irańskiej.

Pietro Citati, włoski pisarz i krytyk literacki, znany jest przede wszystkim jako autor książek poświęconych wielkim twórcom, m.in. Goethemu, Tołstojowi, Kafce, a także Katherine Mansfield. Ma w swoim dorobku również eseje na temat wątków kulturowych wielkich cywilizacji. Polski czytelnik miał już okazję zapoznać się z dwoma zbiorami szkiców Citatiego: "Światło w ciemności" oraz "Izrael i islam".

"Wiosna" Chosrowa to zbiór jedenastu kilkunastostronnicowych szkiców inspirowanych kulturą starożytnego i średniowiecznego Iranu. Włoski autor podzielił je na trzy części: w pierwszej znalazły się teksty nawiązujące do czasów wspólnoty irańskich najeźdźców oraz imperium Achemenidów, w drugiej - odnoszące się do monarchii sasanidzkiej, w ostatniej - mówiące o postaciach i wyobrażeniach z pogranicza kultury irańskiej i muzułmańskiej. W omawianej książce czytelnik znajdzie to, do czego przyzwyczaił go już Citati w poprzednich zbiorach szkiców. Przede wszystkim rozległą wiedzę o ludziach, rzeczach i zdarzeniach, dalej - ulotny klimat przenikania się rzeczywistości z opowieścią, mitem, rytuałem i snem, a także sugestywne opisy oddziałujące bogactwem szczegółów i ulubionymi przez autora kolorami. Za przykład owej literackiej iluzji niech posłuży opis władców dynastii sasanidzkiej, o których historiografia nie powiedziała zbyt wiele. „Znamy jedynie szaty sasanidzkich królów. Wiemy, że kolorem wyróżniającym Ardaszira była jaskrawa czerwień, chociaż nosił błękitne spodnie i zieloną mitrę na złotym tle, oraz że szaty Jazdgirda III były wszystkie w odcieniach zieleni, jego mitra zaś była szkarłatnoczerwona" (s. 62).

Aby czytający nie znudził się nazbyt, autor spogląda na wątki kultury Iranu nie tylko z perspektywy różnych epok, ale także przez pryzmat rozmaitych tematów. Można tu znaleźć - między innymi - próbę interpretacji symbolicznej achemenidzkiego pałacu w Persepolis, oddziałujący na zmysły opis rytuału podtrzymywania ognia i ofiary w świątyni zaratusztriańskiej, przedstawienie wierzeń związanych z zaświatowym losem duszy i końcem świata oraz naszkicowaną modelową biografię sasanidzkiego króla.

Warto przeczytać tę książeczkę i poddać się iluzji słowa, historii i odległej kultury.
 

Pietro Citati, Wiosna Chosrowa. Dwadzieścia wieków cywilizacji irańskiej, przekł. J. Ugniewska, Czytelnik, Warszawa 2008, s. 147.
 

Reklama

Czytaj także

null
Kraj

Przelewy już zatrzymane, prokuratorzy są na tropie. Jak odzyskać pieniądze wyprowadzone przez prawicę?

Maszyna ruszyła. Każdy dzień przynosi nowe doniesienia o skali nieprawidłowości w Funduszu Sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry, ale właśnie ruszyły realne rozliczenia, w finale pozwalające odebrać nienależnie pobrane publiczne pieniądze. Minister sprawiedliwości Adam Bodnar powołał zespół prokuratorów do zbadania wydatków Funduszu Sprawiedliwości.

Violetta Krasnowska
06.02.2024
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną