Osoby czytające wydania polityki

„Polityka”. Największy tygodnik w Polsce.

Wiarygodność w czasach niepewności.

Subskrybuj z rabatem
Książki

Salon Hannah Arendt

Recenzje książek: Hannah Arendt, "Salon berliński i inne eseje"; Laure Adler, "Śladami Hannah Arendt"

Przenikliwość moralna i intelektualna

Nic, co napisała Hannah Arendt, się nie starzeje. Może dlatego, że jej wielkie tematy – zło, przemoc, totalitaryzm, polityka jako szlachetna forma ludzkiego działania dla wspólnoty, doświadczenie żydowskie – są zawsze aktualne. Ale też dlatego, że pisze z solennością coraz rzadszą w naszej „ponowoczesnej” epoce. I chwała wydawcy, że w czasach tabloidu daje czytelnikom do rąk kolejny tom Arendt, jednego z najwybitniejszych umysłów XX w. Podobnie jak polskiemu wydawcy biografii „Śladami Hannah Arendt”, która będzie cennym przewodnikiem po życiu i myśli autorki słynnego raportu o banalności zła, „Eichmann w Jerozolimie”.

Najlepsza być może biografia Arendt, pióra Elizabeth Young-Bruehl, powstała wiele lat temu; ta napisana przez Laure Adler powstała w konsultacji z Young-Bruehl, co gwarantuje wysoki poziom. „Salon berliński” to teksty z lat 30.–50., pisane głównie dla „tołstych żurnałów” w Europie i USA, wprowadzające czytelnika na salon myśli, w którym dyskutuje się o Kafce i Heideggerze, Kierkegaardzie i francuskich egzystencjalistach, a także o problemie niemieckim i relacjach między polityką a religią. Arendt już w pierwszych latach po II wojnie wspomina, iż rozwiązanie kwestii niemieckiej może być możliwe w „Europie sfederowanej”. Podobnym darem refleksji i intuicji wykazuje się pisząc, że naszym duchowym światem jest świat świecki, to znaczy świat wątpienia, i że warunkiem zrozumienia, jak mogło dojść do powstania w Europie systemów nazistowskiego i stalinowskiego, jest analiza sekularyzmu. Sprowadzanie obu tych zbrodniczych systemów do wspólnego mianownika nie podobało się wielu zachodnim intelektualistom, ale po lekturze Sołżenicyna znaczna część owych „poputczyków komunizmu” zmieniła zdanie.

Arendt, niemiecka Żydówka rodem z Kantowskiego Królewca, okazała się bardziej uczciwa i przenikliwa moralnie i intelektualnie. Ten tom to kolejny dowód myślowej przewagi Arendt nad krótkowzrocznymi ideologami pewnego momentu historycznego.
 

Hannah Arendt, Salon berliński i inne eseje, przedmowa i wybór tekstów Piotr Nowak, przeł. Mieczysław Godyń i Sebastian Szymański, Prószyński i S-ka, Warszawa 2008, s. 317

  
 

Laure Adler, Śladami Hannah Arendt, przeł. Janina Aleksandrowicz, Wydawnictwo Książkowe Twój Styl, Warszawa 2008, s. 553

Polityka 43.2008 (2677) z dnia 25.10.2008; Kultura; s. 58
Oryginalny tytuł tekstu: "Salon Hannah Arendt"
Reklama

Czytaj także

null
Ja My Oni

Jak dotować dorosłe dzieci? Pięć przykazań

Pięć przykazań dla rodziców, którzy chcą i mogą wesprzeć dorosłe dzieci (i dla dzieci, które wsparcie przyjmują).

Anna Dąbrowska
03.02.2015
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną