Walka o kosmos
Recenzja książki: Matthew Brzezinski, Wschód czerwonego księżyca. Wyścig supermocarstw o dominację w kosmosie
Opowieść zaczyna się od opisu ataku niemieckiej rakiety V-2na Londyn 8 września 1944 r. Nieprzypadkowo, bowiem to właśnie z niemieckich doświadczeń Amerykanie i Rosjanie czerpali pełnymi garściami. To co specjalne ekipy znalazły na terenie okupowanych Niemiec, wywieziono za ocean i do Związku Radzieckiego, podobnie jak i tych, którzy pracowali przy niemieckim programie rakietowym.
W Związku Radzieckim wszystko było tajne, ale program kosmiczny był najtajniejszy z tajnych. Do tego stopnia, że nazwisko Naczelnego Konstruktora, Siergieja Korolowa, ujawnione zostało dopiero po jego śmierci. Miał za sobą doświadczenie łagrów Kołymy. „Już po kilku miesiącach od przyjazdu na Kołymę - pisze autor - Korolew zmienił się nie do poznania. Miał poważne kłopoty z mową i chodzeniem, stracił wszystkie zęby, miał złamaną szczękę, na jego wygolonej głowie widniały podłużne bruzdy blizn; a jego nogi były opuchnięte i groteskowo sine. Szkorbut, niedożywienie i odmrożenia rozpoczęły swoje zabójcze natarcie i wydawało się, że przeznaczeniem Korolewa jest śmierć." Uratował go atak Hitlera na ZSRR, który spowodował uchylenie łagiernych bram. Korolew znalazł się w „szaraszce", czyli więziennym instytucie naukowym. Zresztą razem z Walentinem Głuszką, późniejszym specjalistą od silników rakietowych, który obciążył go w śledztwie, a później przez całe życie był jego najbliższym współpracownikiem.
Amerykańscy uczeni nie mieli tak dramatycznych przeżyć. Ich kłopoty wynikały z niekompetencji biurokracji i polityków. Przełamywanie tych hamulców wcale nie było łatwe. Amerykański odpowiednik Korolewa, gen. Bruce Medaris pod koniec życia opuścił armię, został diakonem, a wyświęcono go na pastora episkopalnego. Wernher von Braun, twórca V-2, który odegrał olbrzymią rolę w amerykańskim programie kosmicznym, pod koniec życia oskarżony został o zbrodnie wojenne.
Matthew Brzezinski jest znanym amerykańskim dziennikarzem, w latach 1996-1998 był korespondentem w Kijowie i Moskwie, ma w swym dorobku kilka książek. Tę czyta się z zapartym tchem. Towarzyszenie autorowi w odkrywaniu kolejnych tajemnic niedawnej przeszłości jest pasjonującym zajęciem. Nawet dla tych, których historia nudzi, a o programach kosmicznych mają niewielkie pojęcie.
Matthew Brzezinski, Wschód czerwonego księżyca. Wyścig supermocarstw o dominację w kosmosie. Tłumaczenie Anna Sak. Wydawnictwo Znak, Kraków 2009, s. 386.