Warto odnotować, że po ostatnim rozdaniu liczba laureatów przekroczyła setkę. Jakich artystów nagradzaliśmy?
Ambitnych, oryginalnych, niezależnych, przekraczających granice wyznaczane sztuce przez modne trendy, cenzurę (zawsze jest jakaś cenzura) czy wszechobecną komercję. Tworzących w kraju, lecz jednocześnie uniwersalnych, łatwo odnajdujących się w zjednoczonej Europie. Na ogół wybieraliśmy trafnie, czego dowodem kariery, jakie robili później nasi laureaci w kraju i za granicą. Wszystkie wymienione wyżej zalety charakteryzują najnowszych laureatów, którym 12 stycznia wręczyliśmy symboliczne dowody tożsamości oraz diety (po 10 tys. zł).
To był dobry rok dla polskiej kultury, co jest również zasługą laureatów i wszystkich nominowanych, spośród których redakcyjna kapituła wyłoniła zwycięzców. Od dawna nie mieliśmy takiego kłopotu bogactwa. Dlatego po raz pierwszy w historii Paszportów zdecydowaliśmy się przyznać nagrodę ex aequo: wyróżniliśmy dwóch reżyserów filmowych, potwierdzając w ten sposób pojawiającą się od ostatniego festiwalu w Gdyni opinię, iż był to wyjątkowo udany sezon w polskim kinie. Co jednak najważniejsze, polski widz znowu zaczął chodzić na polskie filmy, a zarówno „Wojna polsko-ruska”, jak i „Rewers” z powodzeniem konkurowały z amerykańskimi hitami.
Wyróżniamy twórców obiecujących, którzy zwracają na siebie uwagę już pierwszymi dziełami. Niezwykle wszechstronną artystkę Barbarę Wysocką (nominowaną w dwóch kategoriach) nagrodziliśmy za debiut reżyserski w Operze Narodowej. Debiutantem w filmie fabularnym jest z kolei Borys Lankosz. Paszport literacki trafia w ręce Piotra Pazińskiego, autora debiutanckiej powieści.
Średnia wieku tegorocznych laureatów wynosi dokładnie 33 lata. To piękny wiek dla artysty. Dodajmy jeszcze, że troje urodziło się w Warszawie, dwoje w Krakowie, jeden pochodzi z Białegostoku, jeden z Zielonej Góry. Dalszych szczegółów dowiedzą się nasi czytelnicy z cyklu rozmów z laureatami, które będziemy zamieszczać w kolejnych numerach „Polityki”.
Od kilku lat oprócz Paszportów przyznajemy Specjalną Nagrodę dla Kreatora Kultury. Do uhonorowanych laurem „Polityki” w minionych latach prof. Marii Janion, Andrzeja Wajdy i Krystiana Lupy dołączył Paweł Althamer, przedstawiciel młodszej generacji twórców.