EURO 2016 pod specjalnym nadzorem

To będzie święto podszyte strachem. Listopadowe zamachy w Paryżu uświadomiły, do czego zdolni są ekstremiści związani z Państwem Islamskim, a piłkarskie mistrzostwa Europy to z punktu widzenia terrorystów świetna okazja do siania zamętu. Gospodarze starają się uspokajać – szef komitetu organizacyjnego Euro Jacques Lambert w reakcji na zamachy oświadczył, że odwołanie albo przeniesienie turnieju nie wchodzą w grę, bo strach siany przez islamistów nie może burzyć stylu życia zachodniej cywilizacji, z wpisaną w niego rozrywką i uczestnictwem w sportowych emocjach. Ale przedstawiciele lokalnych władz już nie byli tacy pryncypialni. Podnosili wątpliwości – czy duma i prestiż, związane z organizacją turnieju, mają jakiekolwiek znaczenie w obliczu narażania kibiców na niebezpieczeństwo? I czy wobec deklaracji prezydenta François Hollande’a o Francji będącej w stanie wojny można przejść obojętnie? Zamknąć oczy i udawać, że groza nie czai się za rogiem? Tadeusz Fogiel, mieszkający w Paryżu dziennikarz i menedżer piłkarski, mówi jednak, że teraz, półtora miesiąca po zamachach, zwątpienie ustąpiło wierze, że miejscowe służby bezpieczeństwa staną na wysokości zadania. – Władze na każdym kroku zapewniają, że zrobią wszystko, aby kibice mogli się czuć bezpieczni. Wcześniej odbędzie się Puchar Sześciu Narodów w rugby, jak co roku na przełomie maja i czerwca kolejna edycja tenisowego French Open, więc służby będą miały możliwość przetestowania dodatkowych środków bezpieczeństwa – mówi Fogiel. Jego zdaniem można być spokojnym o bezpieczeństwo na stadionach. Podczas tragicznego wieczoru 13 listopada ochrona udaremniła przecież przedostanie się obwieszonych ładunkami wybuchowymi terrorystów na trybuny Stade de France, gdzie gospodarze towarzysko grali z Niemcami. Spłoszeni napastnicy uciekli, detonując ładunki pod stadionem. Na pewno jednak kibice muszą się liczyć z utrudnieniami. – Poważnie rozważane jest wprowadzenie przy wejściach na stadiony kontroli podobnej do tej, jaką znamy z lotnisk, czyli wykrywaczy metali, skanerów. Podobnie w strefach kibica – uważa Fogiel, podzielając jednak obawy co do zapewnienia bezpieczeństwa w miejscach publicznych, których nie da się zagrodzić szlabanami i prześwietlić skanerami. Póki co Francja nie chce myśleć o tym, że święto piłki może być sparaliżowane przez islamskich radykałów. Tamtejsza piłkarska opinia publiczna żyje skandalami z udziałem swoich futbolowych vipów. Po pierwsze – sprawą najważniejszego napastnika reprezentacji Karima Benzemy, oskarżonego o udział w szantażowaniu kolegi z drużyny narodowej Mathieu Valbueny (na razie Benzema został wyrzucony z reprezentacji, ale szykuje się szekspirowska tragedia z jego udziałem, bo z jednej strony obciążają go poważne dowody, zaś z drugiej oczyszczony z zarzutów Benzema bardzo by się przydał narodowej drużynie, aspirującej do tytułu). Poza tym rezonuje sprawa Michela Platiniego, wciąż urzędującego szefa UEFA, który nie potrafił wytłumaczyć, za co otrzymał z FIFA przelew na 2 mln franków szwajcarskich. Ojcowska duma Platini jest na razie w futbolowej rodzinie niemile widziany. Konsekwencją zawieszenia był zakaz wstępu na ceremonię losowania grup turnieju, a wszystko wskazuje na to, że izolacja będzie trwała. Zarzutów korupcyjnych jak na razie nie udało mu się udowodnić, ale konflikt interesów już tak, co skończyło się zawieszeniem na osiem lat w prawach do piastowania futbolowych stanowisk. To z kolei oznacza dla Platiniego nie tylko koniec marzeń o zastąpieniu skompromitowanego Blattera na stanowisku szefa FIFA (przyspieszony kongres wyborczy ma odbyć się w lutym), ale również pożegnanie się ze stanowiskiem prezydenta UEFA. Federacja jednak na okoliczność turnieju nie zostanie osierocona, bo stery przejmie zapewne ktoś prawy i sprawiedliwy z bliskiego otoczenia upadłego francuskiego giganta. Tak więc Platini nie będzie miał okazji z ojcowską dumą w oku spoglądać na swoje rewolucyjne dzieło, czyli powiększenie grona uczestników mistrzostw Europy – z 16 do 24. Różnie się tę reformę ocenia. Ci, którzy do tej pory zwykle patrzyli na lizak przez szybę, cieszą się ze wstępu na salony. Futbolowi możni sarkają na rozcieńczanie emocji czekającymi nas meczami europejskiej drugiej ligi (Węgry-Islandia, Walia-Słowacja, Albania-Szwajcaria, Polska-Irlandia Północna) i z drwiną w głosie pytają: gdzie ten prestiż? Bo awans da nawet trzecie miejsce w grupie (dla czterech z sześciu najlepszych drużyn ze wszystkich grup), więc w praktyce pewnie nawet dwie porażki w fazie grupowej nie będą oznaczać pożegnania z turniejem. A jeszcze w 1992 r. mistrzostwa Europy były elitarnym, 8-zespołowym turniejem, na który dostać się było piekielnie trudno. Spory o sens nowego formatu mistrzostw znów kierują dyskusję na właściwe tory. Czyli mówi się nie o aferach, ale o piłce. Czyja gra będzie zapierać dech, kto może wyskoczyć z tylnego rzędu, a po kim należy spodziewać się mordowania futbolu dla przetrwania w turnieju za wszelką cenę. Jeśli chodzi o faworytów, przewijają się uznane marki: Hiszpania, Niemcy, Francja. Być może zamiesza Belgia, uważana za nową siłę światowego futbolu. Odbudowała się Anglia – jako jedyny zespół wygrała wszystkie 10 spotkań w eliminacjach. W gronie typowanych do mordowania nudą lub nieumiejętnościami tym razem nie ma Polaków, co jest sytuacją zupełnie nową. Eliminacyjny wysiłek kadry trenera Adama Nawałki, czyli drugie miejsce w grupie, pokonanie mistrzów świata Niemców, miano najskuteczniejszej drużyny kwalifikacji (33 gole; nie ma znaczenia, że 15 z nich wbiliśmy Gibraltarowi, bo prawie każda grupa miała swój Gibraltar) czy wreszcie tytuł najlepszego strzelca eliminacji dla Roberta Lewandowskiego (13 bramek) zmieniły postrzeganie reprezentacji Polski. Z etatowego chłopca do bicia, drużyny bez właściwości, nieumiejętnej w ataku i nieporadnej w obronie, swą jałowością niepasującej do turnieju mistrzowskiej rangi, Polacy stali się mocnym kandydatem na czarnego konia francuskich mistrzostw. Prezes PZPN Zbigniew Boniek mówi, że podczas uroczystości związanej z losowaniem grup turnieju znów doświadczał dowodów uznania dla postępu dokonanego przez reprezentację Nawałki (a powrót Polski między poważnych europejskich graczy wzmocniła jeszcze nominacja dla naszego kompletu sędziów, na czele z Szymonem Marciniakiem). Nikt nie chciał na Polskę trafić, bowiem panowało zgodne przekonanie, że jest drużyną niebezpieczną, i to wcale nie tylko za sprawą Lewandowskiego. Uznani fachowcy od futbolu zauważyli, że mamy graczy klasy światowej w bramce (Fabiański, Szczęsny), w obronie