Zaskoczenia są dwa. Przede wszystkim w ogóle tych nietoperzy nie widać. Każdy, kto wyobrażał sobie, że zastanie te stworzenia zwieszające się całymi gronami ze sklepień, poczuje się głupio. Zwieszających się stworzeń nie ma, a frustracji dopełniają okrzyki bardziej doświadczonych uczestników liczenia: „Dwa Natterery! Trzy rude! A tu jeszcze dwa kolejne!”. Dopiero po chwili, gdy wytęży się wzrok, można je dostrzec w szczelinach między cegłami – małe (to drugie zaskoczenie), ze trzy razy mniejsze od myszy.
Jest słoneczne czwartkowe popołudnie, a w kazamatach bastionu św. Gertrudy w Gdańsku trwa liczenie. Wnętrza jak z horroru: łukowato sklepione korytarze, sale niczym podziemne katedry, mrok i przejmujący chłód. Zbudowany na przełomie XVI i XVII w. obiekt to dziś najlepiej zachowany i najciekawszy fragment gdańskich fortyfikacji. W czasie drugiej wojny kazamaty odgrywały rolę schronu przeciwlotniczego, później od lat 60. do końca 80. w chłodzie ceglanych murów dojrzewały tanie wina gdańskiej DAGOM-y. Dziś zabytkowe podziemia służą nietoperzom za hibernakulum, czyli zimowisko. Nocki cenią sobie tutejszą stałą temperaturę i wilgotność oraz odcięcie od świata – żeby wejść do bastionu, trzeba mieć zgodę miejskiego konserwatora zabytków.
Dla początkującego obserwatora nocki Natterera niczym nie różnią się od nocków rudych, których również tu nie brak. Ale bardziej oblatani badacze zaraz wyjaśnią: natterery mają długie uszy, a nocki rude krótkie i zaokrąglone. Wiedzą też, gdzie ich szukać. Przepatrują wszystkie szpary, z zadartymi głowami przyglądają się zakamarkom. Dr Mateusz Ciechanowski, chiropterolog z Katedry Ekologii i Zoologii Kręgowców na Wydziale Biologii Uniwersytetu Gdańskiego, skrupulatnie notuje każdego zauważonego nietoperza.