Seksualność: odkrywanie i skrywanie
Edward Dolnick, Nowe życie, przekł. Aleksandra Czyżewska-Felczak, Wydawnictwo Znak, Kraków 2019
Skąd biorą się dzieci? Książka napisana przez dziennikarza naukowego z dużym zacięciem historycznym jest opowieścią o tym, jak ludzkość w XIX w. poszukiwała odpowiedzi na to fundamentalne pytanie. I jak przy tym błądziła, nie posiadając dobrych narzędzi, by dokładnie ten problem zbadać i rozwiązać jego biologiczne tajemnice.
Powstawały wówczas różne szaleńcze teorie, formułowano też nierzadko obrazoburcze wnioski – dochodzenie do prawdy o plemnikach, cyklach owulacyjnych, masturbacji i seksualności człowieka nie było bowiem pozbawione zaskakujących zwrotów akcji i komicznych eksperymentów. O nich czyta się dobrze. Robi się jednak mniej przyjemnie, gdy czytelnik dostrzeże, że dawne poglądy (np. na temat samogwałtu lub duszy zarodków) są podobne do tych głoszonych we współczesnej Polsce podczas dyskusji dotyczących wychowania seksualnego. Okazuje się, że żyjemy w kraju, w którym do oczywistych faktów – z takim mozołem odkrytych – nadal każe się podchodzić z powątpiewaniem i wstydem, nie dopuszczając młodzieży do rzetelnej wiedzy.
PAWEŁ WALEWSKI
***
Insekty: spojrzenie w świat tajemnic
Anne Sverdrup-Thygeson, Terra Insecta. Planeta owadów, przekł. Witold Biliński, Wydawnictwo Znak, Kraków 2019
O owadach jest w mediach ostatnio głośno. Głównie za sprawą kilku raportów naukowych dotyczących ich kłopotów. Okazało się bowiem, że w krajach uprzemysłowionych Europy i Ameryki Północnej ich liczebność niepokojąco spadła. I choćby dlatego warto zainteresować się tą, na razie, pokaźną grupą zwierząt (na jednego człowieka przypada ok.