Odsetki ustawowe dają spory komfort wierzycielom, którzy spotkali na swojej drodze niewypłacalnego kontrahenta. Dzięki nim wystarczy udowodnić okres zwłoki, a także wysokość kwoty dłużnej. Nie trzeba wykazywać różnego rodzaju strat oraz innych świadczeń, jak chociażby szybkie pożyczki, które zostały zaciągnięte jako konsekwencja braku płatności przez dłużnika. Te dwa czynniki umożliwiają otrzymanie odszkodowania za nieuregulowane w terminie należności.
Rodzaje odsetek ustawowych
Należy pamiętać, że odszkodowanie za brak zapłaty może być jedynie częściowe, choć niewątpliwą ich zaletą jest brak procedur dowodowych, które w większości przypadków są bardzo kosztowne. Stąd prawdopodobnie tak duża popularność stosowania odsetek ustawowych jako formy odszkodowania za brak terminowej zapłaty. Odsetki ustawowe dotyczą przedsiębiorców oraz osób prywatnych, które nie prowadzą żadnej działalności gospodarczej. Odsetki ustawowe mogą stanowić nie tylko formę odszkodowania za zwłokę, ale także wynagrodzenie za korzystanie z cudzego kapitału.
To właśnie od wysokości odsetek ustawowych jest zależna wysokość dochodzonej kary dłużnej, czyli odszkodowania. Jeszcze do niedawna, równocześnie wraz z odsetkami ustawowymi, istniały odsetki za opóźnienia w transakcjach handlowych. Ten rodzaj dochodzenia do odszkodowania, jak sama nazwa wskazuje, dotyczył wszystkich zaległości w dokonywanych transakcjach handlowych. Do momentu, w którym odsetki za opóźnienia w transakcjach handlowych przestały obowiązywać, wynosiły 8 proc. w skali roku.
Jak obliczyć odsetki ustawowe?
Od stycznia 2016 r., odsetki ustawowe dzieli się na odsetki ustawowe należne od sumy pieniężnej, odsetki ustawowe za opóźnienie, a także odsetki za opóźnienie w transakcji handlowej. Zasady dochodzenia do roszczeń oraz wysokość odsetek ustawowych są uzależnione od tego, z jakich tytułów są naliczane.
Wysokość odsetek można ustalić we własnym zakresie. Aby to zrobić, należ pomnożyć kwotę wszelkich zaległości przez liczbę dni zwłoki, co następnie należy przemnożyć przez wysokość danej stawki odsetek ustawowych. Otrzymany wynik należy pomnożyć przez 365 (okres jednego roku). Odsetki ustawowe za opóźnienie wynoszą 7 proc. w skali roku, a także 5 proc. w skali roku w przypadku odsetek kapitałowych (za korzystanie z cudzego kapitału).
Odsetki kapitałowe – co warto wiedzieć?
Na wysokość odsetek ustawowych ma wpływ m.in. aktualna stopa procentowa NBP. W celu określenia wysokości odsetek ustawowych, można korzystać z kalkulatorów odsetek dostępnych na stronie internetowej Ministerstwa Finansów.
Przygotowanie: MM