„Mówili mi, że muszę skończyć z tym homoseksualizmem, bo to prawie jak pedofilia. Mówili, że koledzy w szkole mieli prawo mnie gnębić, bo stuprocentowy mężczyzna powinien wzgardzić ciotą. Katolicka »terapia« zrujnowała mi życie”.
„Wyszukałem sobie grupę terapeutyczną w Krakowie. Nie było tam ani psychologa, ani psychiatry. Sami amatorzy. Wymienialiśmy się doświadczeniami i dzieliliśmy się najintymniejszymi szczegółami naszego życia. To było żenujące. Terapia (...) wpędziła mnie w chore myślenie, że homoseksualizm jest chorobą i że ja sam jestem chory”.
„Powiedziałam, że pociągają mnie kobiety. Usłyszałam, że to nie choroba, a zaburzenie, które nie ma podłoża biologicznego, ale wynika z nieprawidłowych relacji. Że jestem trudnym przypadkiem. (...) Że pewnie boję się ciąży i dlatego nie chcę współżyć z mężczyznami”.
To tylko kilka historii osób, które przeszły przez horror pseudoterapii „nawracających na właściwą, heteroseksualną drogę”. Pięć miesięcy temu ONZ wydała Polsce rekomendacje w tej sprawie. Zaleciła wprowadzenie zakazu terapii konwersyjnych i wskazała na konieczność wdrożenia wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami psychospołecznymi, respektującego tożsamość płciową i orientację seksualną danej osoby.
Dziś do polskiego parlamentu trafiła ustawa zakazująca stosowania tych praktyk w naszym kraju.
Co zawiera projekt Nowoczesnej
Projekt, przygotowany przez Nowoczesną i Kampanię Przeciw Homofobii, zakazuje stosowania, promowania lub reklamowania praktyk konwersyjnych oraz wskazywania osób lub podmiotów oferujących, stosujących, reklamujących czy promujących takie praktyki pod karą grzywny nie niższej niż 1000 zł. Psychoterapeuci, lekarze i psychologowie karani są surowiej (minimum 2000 zł grzywny).
O wyznaczeniu kary mają zostać powiadomione także organizacje, do których należą osoby prowadzące tego rodzaju „terapie” – po to, by również wobec nich wyciągać konsekwencje dyscyplinarne.
Historia terapii konwersyjnej
Jak pisze we wstępie do książki Gerrarda Conleya prof. Agnieszka Graff, terapia konwersyjna „to coś więcej niż kontrowersyjna praktyka na styku psychologii i religii – przez dwie dekady był to ważny ruch społeczny i dochodowy interes”.
Pseudoterapie te (nazywane również naprawczymi lub reparatywnymi) obiecywały i wciąż obiecują niemożliwą do osiągnięcia zmianę orientacji psychoseksualnej. Niemożliwą, bo nie istnieje na świecie metoda, której efektem jest zmiana orientacji seksualnej. Potwierdzają to Światowa Organizacja Zdrowia, Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne i Psychiatryczne oraz Polskie Towarzystwo Psychologiczne: „Propagowanie terapii polegających na korekcie, konwersji czy reparacji orientacji homo- czy biseksualnej w kierunku wyłącznie heteroseksualnej jest niezgodne ze współczesną wiedzą na temat seksualności człowieka i może zaowocować poważnymi niekorzystnymi skutkami psychologicznymi dla osób poddawanych tego typu oddziaływaniom”.
W ramach tego rodzaju terapii „pacjentów” rażono prądem, zmuszano do wchodzenia w heteroseksualne związki, wmawiano wyrzuty sumienia, poczucie wstydu. „Sesje psychologiczne” polegają zaś na publicznym zawstydzaniu, wymuszanych spowiedziach. Trudno to nazwać czymś innym niż po prostu psychicznym znęcaniem.
Czy w Polsce wciąż przeprowadza się takie terapie? Tak. Zajmują się tym m.in. ośrodki o charakterze religijnym, księża odprawiający egzorcyzmy na osobach homoseksualnych oraz psychoterapeuci prowadzący indywidualne praktyki. W Polsce wciąż do otwarcia gabinetu wystarczy zarejestrować działalność gospodarczą, nie potrzeba nawet profesjonalnego wykształcenia. Nie ma ustawy, która regulowałaby ten zawód, o co od wielu lat postuluje m.in. Polskie Towarzystwo Psychologiczne.
Dokładne statystyki na temat skali pseudoterapii konwersyjnych nie są znane. Ministerstwo Zdrowia nie prowadzi żadnych badań na ten temat.
Tymczasem szacuje się, że np. w Stanach Zjednoczonych żyje prawie 700 tys. osób, które mają za sobą takie doświadczenia.