Słowacja: prezydent Kiska rzecznikiem solidarnego podejścia do uchodźców

Nie ma na Słowacji dwóch tak różnych postaci jak rówieśnicy: prezydent Kiska oraz premier Fico. I całe szczęście.

Jeroen Komen/Wikipedia Kiska jest jak powiew świeżego powietrza w dawno niewietrzonym mieszkaniu.

We wsi Gabčíkovo, niedaleko granicy z Węgrami, miał powstać obóz tymczasowy dla 500 uchodźców z Bliskiego Wschodu. Przeciwne planom rządu lokalne władze zorganizowały referendum i… 96,7 proc. mieszkańców zagłosowało przeciw. Zaskoczenia nie było. Według badania Eurobarometru z października tylko 19 proc. Słowaków uważa, że gospodarka ich kraju potrzebuje imigrantów – to najniższy wynik w całej Unii. Dla porównania w Szwecji i Niemczech pozytywnie opowiedziało odpowiednio 77 i 72 proc. badanych.

Słowacy właściwie nie znają innych narodów: ich kraj ma jeden z najniższych odsetków obcokrajowców w Unii Europejskiej (1,4 proc.), a są to głównie sąsiedzi – Czesi, Węgrzy i Polacy. Relacje z własnymi mniejszościami, romską i węgierską, są napięte. Zmianie nastrojów nie służy też dotychczasowa – raczej zniechęcająca – polityka migracyjna władz: w 2014 r. rozpatrzono 331 podań o azyl, z czego pozytywnie zaopiniowano jedynie 14.

Kryzys migracyjny rozdrapał stare lęki w Europie Środkowej, a lokalnym populistom, takim jak chociażby słowacki premier Robert Fico, dał nową energię do działania. – To nie Słowacja zrzucała bomby na Syrię i Libię – odpowiedział Fico francuskiemu ministrowi spraw zagranicznych, który oskarżył państwa regionu o brak solidarności. A kilka dni później zagroził w parlamencie: – Dopóki będę premierem, Słowacja nigdy nie zgodzi się na przymusowe kwoty.

W tym spójnym obrazie kraju zjednoczonego przeciwko imigrantom nieoczekiwanie pojawił się odszczepieniec. Paradoks polega bowiem na tym, że Słowacja najostrzej protestuje przeciwko kwotom, lecz to także stamtąd płyną – właściwie jedyne w regionie z tak wysokiego szczebla – słowa wsparcia dla uchodźców.