Osoby czytające wydania polityki

„Polityka”. Największy tygodnik w Polsce.

Wiarygodność w czasach niepewności.

Subskrybuj z rabatem
Świat

Irlandzka lekcja wielkanocna

Czy spójność Irlandii Północnej znów jest zagrożona?

Konflikt w Irlandii Północnej miał wymiar religijny: lojaliści byli często protestantami, narodowcy republikanie – katolikami.

Mija dwadzieścia lat od porozumienia, któremu nie dawano większych szans. W Wielki Piątek 1998 r. osiągnięto polityczny kompromis kończący długi i krwawy konflikt w Irlandii Północnej. Mało kto wierzył, że utrzyma się dłużej niż kilka miesięcy. Ale utrzymał się i dał Zielonej Wyspie dwie dekady pokoju i rozwoju. Dziś Europa staje przed wyzwaniami wymagającymi podobnej determinacji. Takiej, jaką wykazali ówcześni liderzy Republiki Irlandii i Wielkiej Brytanii, Bernie Ahern i Tony Blair, amerykański senator George Mitchell, który z poparciem prezydenta Billa Clintona moderował negocjacje, a także reprezentanci głęboko zwaśnionych obozów politycznych: republikańskich narodowców i probrytyjskich lojalistów, działacze organizacji obywatelskich, w tym ruchu kobiecego. Otaczało ich złorzeczenie ekstremistów po obu stronach, że to zdrada i hańba. Wytykano amerykański patronat jako niedopuszczalną ingerencję w suwerenność. Wzywano do odrzucenia porozumienia i bojkotu referendum w jego sprawie. Ale obywatele wybrali kompromis zamiast radykalizmu. Chcieli żyć bez strachu.

Konflikt w Irlandii Północnej miał wymiar religijny: lojaliści byli często protestantami, narodowcy republikanie – katolikami. Gdy na konflikt polityczny nakładają się emocje narodowe i religijne, zaczyna być groźnie. Pojawia się pokusa wykluczania, demolująca spójność społeczną. W Irlandii była bardzo silna: niektórzy politycy obu stron mieli za plecami uzbrojone po zęby paramilitarne bojówki i milicje. A jednak irlandzki koncyliacyjny Wielki Piątek pokazał, że jeśli z procesu politycznego nie wyklucza się żadnej znaczącej społecznie siły, jest szansa na funkcjonalny kompromis. Co przeważyło? Zapewne szczera wola szefów rządów, liderów ośmiu partii politycznych i działaczy społecznych, aby przerwać wyniszczający wszystkich konflikt wewnętrzny.

Polityka 15.2018 (3156) z dnia 10.04.2018; Komentarze; s. 11
Oryginalny tytuł tekstu: "Irlandzka lekcja wielkanocna"
Reklama