Archiwum Polityki

Szturmuj bunkier

W pierwszym odcinku wakacyjnego Półprzewodnika opisaliśmy XVIII- i XIX-wieczne twierdze. W dzisiejszym – ostatnim – pokazujemy miejsca, gdzie można spotkać najciekawsze obiekty militarne z XX w.

Za militarną perłę o europejskim znaczeniu uchodzi Międzyrzecki Rejon Umocniony. Podziemne trasy (1,5-godz. lub 2,5-godz.) w Pniewie pod Międzyrzeczem w tym roku zwiedziło już ponad 20 tys. osób. Tysiące wędrowało w niedalekim Boryszynie. Wiele osób penetruje MRU na własną rękę, co jest szalenie niebezpieczne. Przypomina o tym symboliczny grób obok wejścia do pancerwerku (bunkra) w Pniewie. Ku przestrodze postawili go rodzice harcerza z Gorzowa, który zginął podczas eksploracji podziemi.

– Przyjeżdżają tu miłośnicy militarnej architektury i historii, przyrodnicy zainteresowani zimowiskiem tysięcy nietoperzy oraz osoby, które chcą przeżyć coś tajemniczego, niekiedy pokonać w sobie lęk przed wędrówką kilkadziesiąt metrów pod ziemią w ciemnościach rozświetlanych tylko światłem latarki – mówi Tadeusz Świder, prezes koła przewodników.

Międzyrzecki Rejon Umocniony (dosłowne tłumaczenie niemieckiej nazwy brzmi: Ufortyfikowany Front Łuku Warty i Odry) Niemcy budowali z obawy przed polską armią. (Tędy, przez Bramę Lubuską, wiodła najkrótsza droga do Berlina). Po przegranej I wojnie światowej utracili Alzację i Lotaryngię, musieli rozbroić linię Renu i brzeg Morza Północnego, nie wolno im było posiadać ciężkiej artylerii, floty i lotnictwa. Armię musieli zredukować do 100 tys. żołnierzy. Utracili twierdze i punkty oporu także na wschodzie, na ziemiach przyłączonych do Polski po powstaniach wielkopolskim i śląskich. Doceniali siłę polskiej armii, która pokazała, co potrafi w 1920 r. w wojnie z bolszewicką Rosją. Od 1921 r. Polska była w wojskowym sojuszu z Francją – wówczas śmiertelnym wrogiem Niemiec.

Pierwsze prace przy budowie fortyfikacji Niemcy podjęli w 1925 r. Wykryła to czuwająca nad przestrzeganiem postanowień traktatu wersalskiego Międzyaliancka Wojskowa Komisja Kontroli i zmusiła do rozebrania obiektów.

Polityka 35.2005 (2519) z dnia 03.09.2005; Półprzewodnik Polityki; s. 94
Reklama