Kazimierz i Esterka

Trwale zadomowiona w żydowskiej i chrześcijańskiej kulturze ziem polskich legenda o romansie Kazimierza Wielkiego z Żydówką Esterą narodziła się w średniowieczu. O miłości ostatniego Piasta do pięknej Izraelitki wspomniał – jako pierwszy – Jan Długosz (1415–80). W obszernym, poświęconym słabości władcy do płci pięknej, fragmencie swych „Roczników” historyk ten odnotował: „Król polski Kazimierz (…) wziął sobie za nałożnicę kobietę żydowskiego pochodzenia Esterę, z powodu (jej) niezwykłej urody.