Pomocnik Historyczny

Kobieta

Kobieta z dzieckiem w kuchni, Kosów, fotografia z lipca 1927 r. Kobieta z dzieckiem w kuchni, Kosów, fotografia z lipca 1927 r. Zbiory Lucjana Dobroszyckiego / Materiały prywatne

Judaizm jest religią patriarchalną i odzwierciedla się to w codziennym życiu. W tradycyjnej społeczności żydowskiej pobożna kobieta ma przede wszystkim dwie role: zostać dobrą żoną i matką. W życiu publicznym nie istnieje, ale równocześnie bez niej nie ma życia prywatnego.

Aby umożliwić mężowi wypełnianie najważniejszego przykazania (micwy), czyli studiowania Tory, kobieta zobowiązana była zajmować się domem i wychowywaniem dzieci. Do zakresu jej obowiązków należało także utrzymanie całej rodziny. W związku z tym w dawnej Rzeczpospolitej Żydówki najczęściej prowadziły sklepy i kramy, zajmowały się handlem i pośredniczyły między światem Żydów i gojów, podczas gdy ich mężowie zasiadali w kahałach, pobierali nauki w jesziwach lub oddawali się modlitwom w synagogach. O ówczesnej pozycji kobiet świadczą tradycyjne przepisy prawne, w których kobiety podlegały mężczyznom. Nie miały prawa do rozwodu ani dziedziczenia majątku. Ich nieznaczna rola widoczna była także w samej synagodze, w której najczęściej odseparowywano je od mężczyzn, przenosząc do tzw. babińców, znajdujących się zazwyczaj nad salą główną świątyni. Kobiety mogły jedynie pasywnie uczestniczyć w nabożeństwach, wykluczone było prowadzenie przez nie modlitw.

Podobnie rzecz się miała z edukacją. Dziewczynki odbierały podstawowe wykształcenie, przede wszystkim zaś uczono je, jak być dobrą żoną i matką w przyszłości, albowiem „kto uczy córkę Tory, uczy ją próżności” – głosi Talmud.

Tradycja przypisała kobietom szczególną rolę w domu. Do dziś to one rozpoczynają szabat, zapalając świece i odprawiając nad nimi modlitwę z prośbą o błogosławieństwo dla domu i rodziny.

Pomocnik Historyczny „Historia Żydów polskich” (100070) z dnia 01.04.2013; Polin; s. 26
Reklama