Żydzi II RP nie zamknęli się w getcie, ale też nie rozmyli w polskim społeczeństwie. Mówiąc metaforycznie – mieli swoją ulicę, odrębną, ale będącą częścią miasta. A była to ulica wielobarwna.
Żydzi znowu polscy. Społeczność żydowska II Rzeczpospolitej (na wzór całego odrodzonego państwa, sklejanego z ziem trzech zaborów) była wewnętrznie bardzo zróżnicowana. Spajała ją więź wyznaniowa, pochodzenie etniczne, świadomość wspólnej przeszłości i wykluczający stosunek chrześcijańskiego otoczenia. Historycznie ukształtowane różnice były jednak nie mniej istotne. Żydzi mieszkający w poszczególnych zaborach tracili w ciągu XIX w.
