Utworzenie NRD w 1949 r. dawało okazję do pogrzebania dotychczasowych animozji polsko-niemieckich na gruncie wspólnoty ideologicznej. Grunt okazał się grząski.
Relacje ze strefą okupacyjną. Ogromne straty poniesione przez Polskę w wyniku działań wojennych i niemieckiej polityki okupacyjnej w czasie II wojny światowej, śmierć i cierpienia milionów obywateli polskich, zniszczenie majątku narodowego stanowiły wielkie obciążenie dla stosunków z Niemcami. Ponadto na relacje z tym państwem nakładał się w drugiej połowie lat 40. coraz bardziej widoczny podział na dwa zwalczające się bloki polityczne. Polska oraz wschodnia część Niemiec (jako strefa okupacyjna) znalazły się w orbicie wpływów ZSRR i to właśnie polityka Moskwy będzie odtąd wpływać w znaczny sposób na stosunki polsko-niemieckie.
