Osoby czytające wydania polityki

„Polityka” - prezent, który cieszy cały rok.

Pierwszy miesiąc prenumeraty tylko 11,90 zł!

Subskrybuj
Nauka

Czy naprawdę starzejemy się wolniej?

Jest wiele przyczyn, dla których ludzie wolniej się starzeją. Należą do nich lepsza opieka medyczna i rzadszy nałóg palenia tytoniu, większa aktywność ruchowa i lepsze odżywianie. Jest wiele przyczyn, dla których ludzie wolniej się starzeją. Należą do nich lepsza opieka medyczna i rzadszy nałóg palenia tytoniu, większa aktywność ruchowa i lepsze odżywianie. Ilustracja Fatinha Ramos
Pod wieloma względami starzejemy się lepiej, ale pewnych granic nie przekroczymy.
Claudia WallisŚwiat Nauki Claudia Wallis

Często słyszymy, że sześćdziesiątka to nowa pięćdziesiątka, a siedemdziesiątka jest nową sześćdziesiątką. To frazes, którego źródłem są stare zdjęcia. Wystarczy, że spojrzymy na zdjęcia dziadków lub pradziadków (zależnie od własnego wieku), aby dostrzec ich przygarbione, zwiotczałe ciała, pomarszczone twarze. Wielu z nich wydaje się przykutych do fotela, chociaż ledwie skończyli 60 lat. Co za kontrast w porównaniu do pełnych wigoru współczesnych sześćdziesięciolatków!

W najnowszych badaniach, porównujących populacje urodzone w różnych dziesięcioleciach, sięgnięto głębiej poza ten powierzchowny obraz, aby określić faktyczne różnice w tym, jak się starzejemy. Te badania wskazały określone obszary, w których doszło do poprawy. Ale korzyści nie przekraczają pewnych granic i wydają się zależeć od czynników społecznych, behawioralnych i ekonomicznych.

Dwa nowe badania z Finlandii – jedno poświęcone starzeniu fizycznemu, a drugie starzeniu poznawczemu – dowodzą pewnych szczegółów zmiany pokoleniowej. W tych badaniach, które nadzorowała gerontolog Taina Rantanen z University of Jyväskylä, porównywano osoby dorosłe urodzone w latach 1910–1914 z tymi urodzonymi około 30 lat później. Te dwie grupy badano odpowiednio w roku 1989 i 1990 oraz 2017 i 2018. Piękno tego badania leży w fakcie, że obie kohorty były badane osobiście w wieku 75, a następnie 80 lat z użyciem tego samego zestawu sześciu badań fizykalnych i pięciu mierników funkcji poznawczych. W większości badań kohortowych ocenia się węższy zakres mierników, a często wykorzystuje samoocenę.

Grupa urodzona później była w stanie szybciej chodzić, miała silniejszy uchwyt dłoni i mogła wywierać większy nacisk nogą. Takie mierniki są wiarygodnymi czynnikami predykcyjnymi niesprawności i umieralności.

Polityka 23.2021 (3315) z dnia 31.05.2021; Świat Nauki; s. 85
Reklama