Osoby czytające wydania polityki

„Polityka” - prezent, który cieszy cały rok.

Pierwszy miesiąc prenumeraty tylko 11,90 zł!

Subskrybuj
Nauka

Zagrożone czy groźne

Czy orki mszczą się na ludziach?

Niektóre stada orek polują wyłącznie na ssaki morskie (foki, morświny, lwy morskie), inne żywią się tylko rybami. Niektóre stada orek polują wyłącznie na ssaki morskie (foki, morświny, lwy morskie), inne żywią się tylko rybami. Shutterstock
Od jakiegoś czasu obserwuje się niepokojące zachowania gibraltarskich orek, które zdają się celowo atakować i niszczyć łodzie. Czy te morskie ssaki mszczą się na ludziach?
Z analiz z 2016 r. wynika, że osobniki, które wchodziły w interakcje z łodziami i chwytały tuńczyki złapane przez rybaków na sznur haczykowy, czerpały szereg korzyści.Mlewan/Wikipedia Z analiz z 2016 r. wynika, że osobniki, które wchodziły w interakcje z łodziami i chwytały tuńczyki złapane przez rybaków na sznur haczykowy, czerpały szereg korzyści.

Orki żyjące u wybrzeży Kadyksu były niegdyś jedną z głównych atrakcji lokalnej turystyki. Zazwyczaj pozwalały zbliżyć się do siebie na pewną odległość, czasami wykazywały umiarkowane zainteresowanie statkami, ale nie na tyle duże, by podpływać do łodzi czy ich dotykać. Wszystko zmieniło się latem zeszłego roku. To właśnie wtedy zaczęto donosić o niepokojącym zachowaniu orek zamieszkujących wody Cieśniny Gibraltarskiej. Miały one wchodzić w nietypowe interakcje z łodziami: popychać je, uderzać o ich dno, obracać nimi, a także niszczyć ruchome elementy konstrukcyjne, w tym przede wszystkim stery.

Zachowania te pojawiły się nagle, nie były nigdy wcześniej obserwowane na tych wodach i nie miały żadnego rozsądnego uzasadnienia. Co więcej, jak podaje grupa robocza „Orca Atlantica”, utworzona przez członków hiszpańskich i portugalskich organizacji zajmujących się ochroną przyrody, od lipca do września 2020 r. niszczycielskie reakcje orek zaczęły być notowane coraz częściej. Jednakże w październiku i listopadzie liczba incydentów znacząco spadła, a w kolejnych miesiącach nie zaobserwowano żadnego niepokojącego zachowania orek względem łodzi. Niestety, kiedy wydawało się, że problem zniknął samoistnie, przyszło lato 2021 r. i orki powróciły do swoich destrukcyjnych działań ze zwiększoną intensywnością. Obecnie – jesienią 2021 r. – interakcje orek z łodziami notuje się niemal codziennie. Z czego wynika to niepokojące zachowanie i dlaczego się pojawiło?

Inteligentne i „kulturalne”

Aby zrozumieć behawior odbiegający od normy, należy najpierw przyjrzeć się typowej socjobiologii tego gatunku. Większość ludzi kojarzy walenie z inteligencją, ale do wiedzy potocznej nie przenika skala dokonań tych zwierząt. Wielu naukowców zajmujących się badaniem orek uważa, że są one jednymi z nielicznych zwierząt, które potrafią tworzyć prawdziwą kulturę, rozumianą jako wzory myślenia, zachowania, postępowania, które nie są dziedziczone biologicznie, lecz przekazywane społecznie.

Polityka 48.2021 (3340) z dnia 23.11.2021; Nauka i cywilizacja; s. 62
Oryginalny tytuł tekstu: "Zagrożone czy groźne"
Reklama