NATO (North Atlantic Treaty Organisation, Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego). 4 kwietnia 1949 r. w Waszyngtonie porozumienie polityczno-militarne podpisało 12 państw: Belgia, Dania, Francja, Holandia, Islandia, Kanada, Luksemburg, Norwegia, Portugalia, Stany Zjednoczone, Wielka Brytania oraz Włochy. Do paktu przystąpiły ponadto Grecja i Turcja (1952 r.), RFN (1955 r.), Hiszpania (1982 r.). Siedzibami władz były kolejno: Londyn, Paryż i od 1966 r. Bruksela. Najwyższe stanowisko polityczne zajmuje sekretarz generalny, którym zawsze jest polityk europejski. Kieruje on pracami Rady Atlantyckiej skupiającej reprezentantów wszystkich państw członkowskich. Naczelnym dowódcą Połączonych Sił Zbrojnych jest generał amerykański. Ze struktur wojskowych czasowo wystąpiły: Francja (1966–2009), Grecja (1974–80) i Hiszpania (1982–97). Celem NATO było i jest zagwarantowanie bezpieczeństwa wszystkim państwom członkowskim. Najważniejsze zobowiązanie zawiera art. 5 paktu: „Zbrojna napaść na jedną lub więcej [stron] będzie uznana za napaść przeciwko nim wszystkim i dlatego (...) jeżeli taka zbrojna napaść nastąpi, to każda z nich [stron], udzieli pomocy stronie lub stronom napadniętym”. Pierwszą samodzielną akcją zbrojną sojuszu była interwencja w Kosowie w 1999 r.
Układ Warszawski (Układ o Przyjaźni, Współpracy i Pomocy Wzajemnej). Podpisały go 14 maja 1955 r. w Warszawie: Albania (opuściła układ w 1968 r.), Bułgaria, Czechosłowacja, NRD, Polska, Rumunia, Węgry i ZSRR. Został powołany na 20 lat z automatycznym przedłużeniem o dalszych 10. W 1985 r. wydłużono jego istnienie o 20 lat. Formalnie rozwiązano sojusz w Pradze w lipcu 1991 r.