Sprawiedliwość po latach
Karadżić winny zbrodni przeciwko ludzkości. Skazany na 40 lat więzienia
Radovan Karadżić ponosi odpowiedzialność za ludobójstwo w Srebrenicy, morderstwa, prześladowania, branie zakładników i wysiedlenia podczas wojny w Bośni w latach 1992–1995, która kosztowała życie 100 tys. osób, a ponad 2 mln uciekło z kraju. Trybunał w Hadze wymierzył mu karę 40 lat więzienia. Jakie znaczenie ma ten wyrok po latach?
Radovan Karadżić jest symbolem zbrodni wojennych na Bałkanach. Pamiętam te niespokojne, duszne tygodnie przed wybuchem wojny w Bośni, kiedy w jugosłowiańskiej stolicy, Belgradzie, mówiło się wyłącznie o tym, że jeśli wybuchnie, to będzie najstraszliwszą, najbrutalniejszą od czasów II wojny światowej. Panowała niepojęta determinacja, że nic się nie da zrobić, że do wojny musi dojść i wszyscy znajomi czekali na jej wybuch pełni obaw i pesymizmu. Ludzie chodzili jak zaczadzeni, w kawiarniach snuły się kłęby dymu, a w Serbskiej Akademii Nauk wciąż toczono debaty o Wielkiej Serbii. Ale to, co potem się stało, przerosło nawet najgorsze obawy.
Rozpad Jugosławii właśnie się dokonywał, w 1991 r. trzy z sześciu republik federacji – Słowenia, Chorwacja i Macedonia – ogłosiły deklaracje niezależności.
W kwietniu 1992 r. parlament republiki – wtedy jeszcze jugosłowiańskiej – Bośni i Hercegowiny ogłosił niepodległość, co było logicznym rezultatem referendum, rozpisanego przez ówczesnego prezydenta Socjalistycznej Republiki BiH Aliję Izetbegovicia. Dwa dni później bośniaccy Serbowie, którzy wcześniej zbojkotowali niepodległościowe referendum, utworzyli suwerenną Republikę Serbską. Karadżić, lider Serbskiej Partii Demokratycznej BiH, został jej prezydentem.
I niemal natychmiast wojska serbskie rozpoczęły blokadę stolicy Bośni, Sarajewa, wybuchła wojna, w której trzy zamieszkujące BiH narody mordowały się nawzajem bez opamiętania.