Archiwum Polityki

„Kto ty jesteś?”

(...) Łemkowie (których zabrakło w wykazie mniejszości narodowych i etnicznych zamieszkałych w Polsce, choć jest o nich mowa w artykule, POLITYKA 16) są pochodzenia wołoskiego i przybyli, będąc ludem koczowniczym, z Siedmiogrodu uchodząc wcześniej przed Tatarami z Besarabii-Mołdawii. W polskich Karpatach rozpoczęli osiadły tryb życia. Do czasu zakończenia ostatniej wojny zamieszkiwali, w dość zwartych grupach, powiaty gorlicki, krośnieński i sanocki, z małymi odchyleniami. Przez wiele lat nazywali się naprzód Wołochami, później Spiżakami, Kurłakami, Czuchonkami, a ostatecznie najdłużej Kucowołochami. Jednak i ta nazwa uległa współcześnie zmianie.

Łemkowie zaliczani są do mieszkających na terenach II RP Rusnaków, w skład których wchodzą także Bojkowie i Huculi.

Przebywając na Bałkanach przyjęli Łemkowie jako religię obrządek wschodniosłowiański z językiem liturgicznym o podobnych korzeniach. Ich język uległ tym wpływom (liturgii), a także innym, jak rumuńskim, węgierskim i słowackim oraz na końcu polskim. Ostatecznie stał się podobny w pewnym stopniu do rusińskiego, a w dużym do polskiego. Nie jest tożsamy z ukraińskim.

Religia Łemków stała się ostatecznie obrządkiem greckokatolickim, którego zwierzchnikiem był arcybiskup rzymskokatolicki w Krakowie, a nie greckokatolicki we Lwowie. Ośrodki polityczne, nieznające lub pomijające przytoczone okoliczności dotyczące pochodzenia Łemków, próbowały i usiłują nadal czynić z nich Ukraińców. Za podstawę przyjmują wyznanie, posługiwanie się w piśmie cyrylicą i językiem podobnym w zarysie do rusińskiego, pomijając fakt niesłowiańskiego pochodzenia Łemków. Warto pamiętać, że Łemkowie żyli na terenie Polski, zanim powstała Ukraina i jej obecny naród.

Polityka 25.2002 (2355) z dnia 22.06.2002; Listy; s. 35
Reklama