Archiwum Polityki

Zdjęcie Polaroidu

Polaroid, amerykański koncern fotograficzny, przez lata był synonimem rewolucji w robieniu zdjęć, a miejsce w historii zapewnił mu wynalazek fotografii natychmiastowej. W październiku rozpoczął się proces upadłościowy tej słynnej firmy.

Fotografia przez ponad 150 lat była domeną chemików. Sztuka wiernego utrwalania obrazów polegała na wykorzystaniu wrażliwości soli srebra na światło. Pod jego wpływem na materiale pokrytym światłoczułą substancją zachodzi niewidzialna dla oka reakcja, którą ujawnia obróbka chemiczna w ciemni. W efekcie uchwycone w chwili naciśnięcia spustu migawki wydarzenie zostaje uwiecznione w srebrze, bo to właśnie ten szlachetny metal jest nośnikiem przekazu tradycyjnego zdjęcia.

Pracownia alchemika

Podstawy współczesnej fotografii zostały opisane przez francuskiego malarza Louisa Jacquesa Daguerra w publikacji datowanej na 20 sierpnia 1839 r. Zarejestrowane jego techniką zdjęcia (dagerotypy) dotrwały do dzisiaj. Trwałość obrazu na srebrze i tajemnicza aura towarzysząca procesom fotochemicznym nadały fotografii magiczny charakter. Trudno to wyczuć, gdy oddaje się „zapstrykany” film do automatycznego fotolaboratorium. Ale kto choć raz znalazł się w ciemni fotograficznej i czekał w ciemnościach słabo rozrzedzonych czerwoną żarówką, aż na papierze zanurzonym w wywoływaczu pojawią się pierwsze kontury obrazu, musiał poczuć dreszczyk emocji. Roland Barthes, francuski filozof, jeden z licznych zafascynowanych fenomenem fotografii, pisał: „Fotografia stanowi tę bardzo subtelną chwilę, gdy – prawdę mówiąc – nie jestem ani podmiotem, ani przedmiotem, ale raczej podmiotem, który czuje, że staje się przedmiotem. Przeżywam wtedy mikrodoświadczenie śmierci (ujęcia w nawias): naprawdę staję się zjawą”.

Fotografia, pierwotnie zajęcie elitarne, zarezerwowane dla kasty „kapłanów” uzbrojonych w odpowiednią wiedzę i wyposażenie, na przełomie stuleci zaczęła docierać do coraz szerszych kręgów społecznych. W 1884 r. Amerykanin George Eastman (założyciel koncernu Kodak) opatentował film fotograficzny, a 20 lat później Niemiec O.

Polityka 44.2001 (2322) z dnia 03.11.2001; Społeczeństwo; s. 82
Reklama