Archiwum Polityki

Bracia Gromowładni kontra Zachodni Świat

Bill Harney uśmiecha się niemal zawsze. Najbardziej śmieją się jego oczy ukryte pod rondem kapelusza. Kapelusz nosi zwykły, ale nazwisko wyjątkowe. Po ojcu W.E. Harneyu, australijskim pisarzu irlandzkiego pochodzenia. Bill jest żywą legendą, odkąd sądownie odebrał białym krainę swojego klanu. Bo jego matka była Aborygenką.

W.E. Harney poświęcił życie poznawaniu Aborygenów, a pasja badawcza zaowocowała kilkoma książkami. Potem była jeszcze sława i przypadkowo spłodzone dzieci. Ich liczba do dziś nie jest znana. Kiedy stary Harney przemierzał australijskie Terytorium Północne, obcowanie płciowe z Aborygenkami nie licowało z moralnością białego. Od matki mały Bill otrzymał imię Yidumduma. Ludzie z Menngen wołają na niego jednak Bilarni. Krócej, a i tak wiadomo, o kogo chodzi.

On sam mówi o sobie Bilidumduma. W tym imieniu mieszczą się jego białe i aborygeńskie korzenie.

Jackaroo i duchy przodków

W Menngen wszyscy wiedzą, że to Bill odzyskał wieś. Menngen to kilkanaście domów z blachy falistej, dwa kolektory na wodę, agregat dieslowski, który pracuje dzień i noc. W rozciągającym się dookoła buszu żyje kilka tysięcy sztuk bydła i duchy przodków. Jest kilka jeziorek billabong i kilkadziesiąt nigdzie niesklasyfikowanych miejsc świętych z malowidłami naskalnymi. Malowidła są naprawdę stare. Na australijskim Terytorium Północnym niektóre okazy datowane są na 20 tys. lat. Są więc starsze niż te z jaskiń Lascaux we Francji, które Europejczycy pokazują z dumą, potwierdzając tym samym wielowiekową tradycję europejskiej sztuki.

Wieś Menngen od zawsze należała do klanu Wardaman. Od zawsze, a więc od czasu, gdy po ziemi wędrował Tęczowy Wąż i Bracia Gromowładni. O ile Tęczowy Wąż – stwórca świata – pojawia się w podaniach większości klanów Aborygenów australijskich, o tyle Bracia Gromowładni są ściśle związani z Wardaman (choć postacie ciskające gromy pojawiały się i w innych miejscach kontynentu). W Czasie Snu, kiedy – jak mówią podania – wszystko powstawało i zaczynało działać, Bracia Gromowładni spotkali Tęczowego Węża.

Polityka 13.2006 (2548) z dnia 01.04.2006; Na własne oczy; s. 124
Reklama